کتابهایی که جذاب، عمیق و شیرین باشند و با نیازها، علایق و تواناییهای کودکان هماهنگ هستند، بهتر به کنجکاویهای خودانگیخته و آرمانهای بلندپروازانهی آنها پاسخ میدهند.
کتاب، یکی از مهمترین ابزارهای فرهنگی است که در طول قرون متمادی، همواره عاملی مهم در تضمین رشد و پویایی جوامع بشری بوده و با وجود رشد روزافزون رسانهها و ابزارهای پیشرفتۀ دیگر، همچنان جایگاه خاص خود را حفظ کرده است.
میزان توجه به کتاب و کتابخوانی، نشانگر رشد فرهنگی هر کشور است. همچنین بیتوجهی به کتاب و کتابخوانی، نوعی بیماری فرهنگی و اجتماعی محسوب میشود که ناشی از فراگیر نشدن فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در بین قشرهای گوناگون مردم یک جامعه است که میتواند در درازمدت، ضربههای جبراننا پذیری بر پیکرۀ فرهنگی کشورها وارد کند.
یکی از معیارها و شاخصهای توسعهیافتگی جوامع، میزان و گسترش فرهنگ مطالعه و کتابخوانی است؛ لذا فراهم کردن بستر لازم برای رشد و گسترش فرهنگ مطالعه و تقویت نگرشهای علمی در بین کودکان، لازمۀ توسعۀ فرهنگی جوامع به شمار میآید. کودکان قشر حساسی از جـامعه هـستند که باید مورد توجه خاص قرار گیرند.
بر اساس آموزههای دینی، اسـاس و زیـربنای شخصیت انسان در سالهای اولیه زندگی پایهگذاری میشود و آموختههای دوران کودکی تأثیر عمیقی بر آیـندۀ زنـدگی کودک دارد.
از جـمله پرتـکرارترين راه حـلهايی که در سراسر دنيا برايی ارتقای فرهنگ کتـابخوانی از آن استفاده میکنند، تشـويق به مطالعه در دورا ن کودکی است. آشنايی کودکان با کتـاب و علاقهمندی آنها به مطالعه، سهمی بـهسزا در رشـد اين امر دارد و توليد کتاب برای کودکان به دليل ملاحظات و حساسيتهايی که در محتوا وجود دارد، شرايط خاصی را میطلبد.
میتوان گفت؛ کودکان و نوجوانان در هر جامعهای فعالترین و علاقهمندترین خوانندگان به حساب میآیند؛ ولی هیچگونه ضمانتی برای تداوم خـواندن آنها وجود ندارد. به سخن دیگر، وظیفۀ بزرگسالان تنها به ایجاد اشتیاق خواندن در کودکان خلاصه نمیشود، بلکه آنها باید در جهت مطالعۀ مداوم کودکان؛ برنامهای مؤثر، پویا و منطبق بـا واقـعیتها و شرایط پیشبینی کنند و مطالعه شکلی پایدار به خود بگیرد. وقتی کودکان مطالعه میکنند؛ میدانند چه میخوانند و با دنيايی وسـيعتـر آشنا میشوند و ياد میگيرند برای دانستن میتوانند از منابع مختلفی استفاده کنند که این خود يک مهارت برای کودکان است.
تجربه نشان داده است کتابهایی که جذاب، عمیق و شیرین باشند و با نیازها، علایق و تواناییهای کودکان هماهنگ هستند، بهتر به کنجکاویهای خودانگیخته و آرمانهای بلندپروازانهی آنها پاسخ میدهند و میتوانند قدرت تخیل سیّال آنها را به کار بگیرند. نتیجه این کار علاوه بر ترویج ارزشهای هنری و ادبی، قطعا میتواند بر وسـعت تجربههای آنها بیفزاید و دستاورد والایی برای نوباوگان کشور داشته باشد. تنها در این صورت است که کتاب میتواند همچنان در کنار سایر رسانهها در زندگی کودکان حضور موثر خود را حفظ کند و از دریچهی لذتآفرینی؛ علاقه و سرانجام عادت به خواندن را در آنها گسترش دهد.
بدون شک در جامعهای که خواندن ارزش به شمار نمیآید، انتظار آنکه کودکان با اشتیاق به خواندن روی آورند، انتظاری نامعقول و غیر واقعبینانهای است. در ایـن حالت کودکان، عدم علاقه به خـواندن خـود را در پشـت دلایلی نظیر نداشتن وقت کافی برای مـطالعه یـا خستگی ناشی از برنامههای آموزش رسمی پنهان میکنند؛ حال آنکه هرگاه شرایط بیرونی تـشویقکننده و هدایتگر باشد، کودک خود بـه خـود و داوطلبانه بـه ایـن وادی گام میگذارد.
آدرس کوتاه خبر: