کوردها پیش آهنگان حراست از منابع طبیعی هستند

جنگل، مرتع و آب و هوا عناصر اصلی حیات و از بسترهای اساسی توسعه هستند که در زمینه پایداری و ایجاد توازن فاقد جایگزین می‌باشند زیرا علاوه بر تجدید پذیر بودن، منبع تامین مواد اولیه بخش بزرگی از صنایع را تشکیل می‌‌دهند به طوری که کشورهای دارنده این منابع از انظباط اقتصادی بالائی برخوردارند.

کردستان به علت بهره‌مندی از این منابع می‌‌تواند علاوه بر پیشبرد روند توسعه خود نقش بی بدیل در نظام توسعه کشور ایفا کند، صنعت‌‌های چوب، گردشگری، درمان، کاغذ، ساختمان، دامداری، زراعت، باغداری، ورزشی و تفریحی وابستگی کامل به این حوزه دارند.

این استان دارای تنوع فراوان گونه درختی، تعدد گونه‌های گیاهی و منبع تامین آب 5 حوزه بزرگ آبریز ایران است که می‌‌تواند علاوه بر تاثیر کلیدی در روند توسعه اقتصادی، تبدیل به ذخیره گاه ژنتیکی استراتژیک برای احیاء گونه‌‌های منقرض شده جهان و محل تامین مراکز تولید دارو شود.

میلیون‌‌ها شغل در دل جنگل‌‌ها، مراتع و رودخانه‌‌های کردستان خوابیده اما قرن‌‌هاست منتظر اقدام دولت‌‌ها بوده اما این انتظار همچنان پا برجاست،باعث تاسف است که اقرار کنیم این منابع تا کنون مورد توجه واقعی قرار نگرفته و در موارد بسیاری در خطر نابودی بوده تا جائی که برخی از گونه‌‌ها از بین رفته و برخی دیگر در معرض نابودی هستند.

خشک‌سالی، تغییرات هوایی، ریزگرد، آتش سوزی، تخریب، تصرف، بهره برداری غلط و ضعف برنامه‌‌ریزی اهم عوامل تهدید منابع طبیعی کردستان هستند که اگر راهکارهای مقابله با این عوامل سریعا اجرا نشود بخش عظیمی از این استعدادها از بین رفته و تبعات خطرناک آن در قالب رانش زمین، فرونشست، طوفان‌‌های شن و خاک، نسل جدید بیماری‌‌های انسانی، گیاهی و حیوانی، افزایش دما و بیابان‌زایی دامن ایران و همه کشورهای همسایه را خواهد گرفت.

در 20 سال اخیر تصرف مراتع و تبدیل آن به زمین زراعی، تخریب جنگل با هدف گسترش مساحت املاک شخصی، تبدیل زمین به رانت سود آور، آتش سوزی‌‌های عمدی، بیماری‌‌های نباتی و درختی و... توانست ضربات مهلکی بر پیکر منابع طبیعی کردستان وارد کند از جمله می‌‌توان به از بین رفتن هزاران هکتار جنگل چند هزار ساله اشاره کرد.

باید این را قبول کرد که در این مدت مدیریت‌‌های مرتبط با جنگل، مرتع و آب تنها به محکوم کردن، شعار و وعده اکتفا کرده و زمان را با این جملات از دست داده و این منابع در یک سیر سریع به سمت نابودی رفته‌‌اند، تبدیل حراست از منابع طبیعی به فرهنگ عمومی، ارتقاء همکاری با نهادهای مدنی، به میدان آوردن رسانه و تجهیز سازمان‌‌های مرتبط به آخرین دستاوردهای علمی و تکنولوژیکی روز دنیا و تشکیل نهادهای مشترک با کشورهای همجوار در صدر اقدامات فوری قرار دارد، در غیر این صورت با آینده تاریکی روبرو هستیم.

وارد شدن به روند نوین حراست از منابع طبیعی در چند سال اخیر شروع شد اما سرعت حرکت آن به اندازه نیاز و در حد ضرورت نبوده و در مواردی بیشتر اقدامات جنبه نمادین داشته اما در 2 سال اخیر اقدامات عملیاتی شتاب بیشتری به خود گرفته است.

خبرنگار «روژان پرس» در قالب رسالت رسانه‌‌ای خود مصاحبه‌‌ای با مدیرکل منابع طبیعی کردستان انجام داده تا مخاطبان خود را با آخرین برنامه‌‌ها و عملکرد این نهاد مطلع سازد به این امید که مورد رضایت قرار گیرد.

بهزاد شزیفی پور با اشاره به وضعیت منابع طبیعی کشور گفت: 82 درصد از مساحت کشور را بیابان، مرتع و جنگل تشکیل می-دهد که کردستان به علت برخورداری از 340 هزار هکتار جنگل و یک میلیون و 400 هزار هکتار مرتع از نقش به سزایی در این حوزه برخوردار است اما اهمیت نقش کردستان متعلق به موارد مذکور نیست بلکه متعلق به وجود تنوع بالای ژنتیکی درختی و گیاهی و بکر بودن عرصه‌‌های آن است، به طوری این استان را می‌‌توان در ردیف مهمترین ذخیره‌‌گاه‌های ژنتیکی دنیا قرار داد زیرا به علت عقب ماندن از روند توسعه صنعتی، بخش بزرگی از عرصه‌‌ها از آسیب عملیات مربوط به صنعت و عمران مصون مانده تا جائی که بهترین و مطمئن ترین تکیه‌‌گاه احیاء گونه‌‌های نابود شده دنیاست، باید این واقعیت را قبول کرد که تا کنون این استعداد بی نظیر به صورت کامل شناسایی نشده و زیرساخت‌‌های حراست از این منابع به صورت کامل مهیا نشده اما برنامه‌‌های ویژه برای این منظور تدوین و در حال اجراست تنها نیاز به تسریع بیشتری دارد.

وی افزود: حفظ، احیاء و توسعه جنگل، مرتع و آبخیزداری هدف اصلی سازمان منابع طبیعی است که کردستان به علت داشتن ویژّگی‌‌هایی از قبیل تنوع ژنتیکی و وابسته بودن توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به این حوزه در اولویت سیاست‌‌های سازمان بوده و در چند سال اخیر نگاه ویژه به کردستان داشته است.

شریفی پور در خصوص سیاست‌‌های نوین سازمان منابع طبیعی اظهار کرد: علم محوری، جامعه محوری و به کار گیری آخرین فناوری‌‌های روز دنیا مبنای اساسی برنامه‌‌های این نهاد است تا بتوان از این طریق از آخرین دستاوردهای علمی و پژوهشی دنیا برای حراست از تنوع ژنتیکی و گسترش مساحت جنگل و مرتع و غنی سازی آبخیزها استفاده کرد، جدای از این موضوع باید این را قبول کرد که تنها با اتکاء به قدرت دولتی و مجازات قانونی نمی‌‌توان منابع طبیعی را حفظ کرد و ضرورت دارد تا حراست از آن را تبدیل به فرهنگ عمومی نموده و از ظرفیت‌‌های انسانی، تشکل‌‌های غیر دولتی، نهادهای دینی و رسانه‌‌ها نهایت بهره را ببریم، علاوه بر این باید آخرین فناوری دنیا در زمینه شناسایی تهدیدات و مقابله با وقایعی مثل آتش سوزی، بیماری نباتی و تعرضات انسانی را به کمک جامعه آورد.

وی تصریح کرد: کردستان بهترین تجربه کشور در زمینه حضور مردم در زمان وقوع آتش سوزی است، زیرا کوردها در طول تاریخ ارتباط مستقیم با جنگل، مرتع و آب داشته و همواره از این مواهب الهی در زندگی استفاده کرده‌‌اند تا جائی که مکاتب و باورهای معنوی و روحانی این مردم توجه خاصی به این حوزه داشته و برای حفاظت از آنها دستورات خاص دینی صادر شده است، وجود .... تشکل زیست محیطی و منابع طبیعی در کردستان و حضور مردم در کنترل آتش سوزی و همکاری با دولت برای مقابله با متعرضان بزرگترین سند برای اثبات ادعاست زیرا چنین حضوری را نه تنها در داخل کشور بلکه در کشورهای دیگر هم نداریم و در این راستا الگو تمام دنیا هستیم.

مدیرکل منابع طبیعی کردستان تهدیدات موجود را چنین برشمرد: تبدیل شدن زمین به کالای لوکس و بالا رفتن ارزش پولی آن و نیاز روند توسعه به زمین، قاچاق چوب، قاچاق زغال، آتش سوزی، آفات گیاهی، خشکسالی، تصرفات، گردشگری و ریزگرد از اهم تهدیدات هستند که برای عبور از آنها جدای از امکانات و منابع مالی نیاز به حضور مردم و احساس مسئولیت عمومی داریم.

شریفی پور در مورد علت بروز آتش‌سوزی‌‌های اخیر مریوان خاطر نشان کرد: این رویداد تنها مختص به کردستان نیست و تغییرات آب و هوائی و افزایش دما آن را در تمام دنیا گسترش داده زیرا بر اثر بالا رفتن گرمای زمین هم علف‌‌های انباشته آمادگی بیشتری برای حریق دارند و هم مردم برای فرار از گرما دست به گردش در مناطق جنگلی و کوهستانی می‌‌زنند که در مواردی به علت سهل انگاری و روشن کردن آتش یا جا گذاشتن اثرات آن زمینه آتش سوزی را فراهم می‌‌کنند، بر اساس تحقیقات انجام شده 95 درصد حریق‌‌ها عامل انسانی دارد که بیشتر آن غیر عمدی است و بخشی از آن هم کاملا عمدی و با هدف تصرف زمین، قاچاق چوب و زغال گیری انجام می‌‌شود که این مورد خطرناکترین است زیرا کنترل آن بسیار سخت می‌‌باشد.

وی افزود: امسال از 6 ماه قبل از فصل گرما و رونق گرفتن گردشگری جلسات هماهنگی بین نهادهای مرتبط و تشکل‌‌های مردمی در تمام شهرستان‌‌ها برگزار شد و امکانات مربوط به خاموش کردن از جمله 60 دستگاه دمنده، 15 دستگاه خودرو کمک دار، 70 نفر پرسنل ماهر اطفاء حریق مجهز به تجهیزات فردی و گروهی و 70 هزار لیتر سوخت بالگرد فراهم گردید تا در صورت بروز آتش سوزی فوری وارد عمل شده و آن را در ابتدای کار کنترل کنیم، که این کار سبب شد تا در همه شهرستان‌‌های استان به جز مریوان با کاهش تعداد و خسارات مواجه شویم.

وی اعلام کرد: به محض اعلام خبر آتش‌سوزی فوری سازمان منابع طبیعی، مردم محلی، تشکل‌های مردمی، سپاه پاسداران، بسیج، ارتش، هلال احمر و نیروی هوائی با فرماندهی شخص استاندار وارد عمل شدند که با حضور 3 بالگرد عملیات با سرعت بیشتری پیش رفت و توانستیم در مدت زمان کوتاهی آن را کنترل و خسارات را کاهش دهیم، یکی از علل گسترش آتش سوزی و سخت شدن کنترل آن وجود یک گونه گیاهی است که قدرت آتش گیری بسیار بالائی دارد و در بیشتر مناطق جنگلی مریوان پراکنده شده است.

این مقام مسئول تصریح کرد: من با صراحت اعلام می‌‌کنم که کوردها پیش آهنگ دفاع از منابع طبیعی و محیط زیست دنیا هستند زیرا در زمان وقوع حوادث منتظر درخواست دولت نمانده و در سریعترین زمان ممکن خود را به مناطق آتش گرفته رسانده و با تمام توان به مقابله با آن می‌‌پردازند این جای افتخار دارد که در بیشتر موارد مردم محلی و تشکل‌‌های غیر دولتی زودتر از ما حاضر می‌‌شدند، ما باید این فرهنگ را به شدت حمایت نموده و مردم را در قالب آموزش، تامین امکانات و برگزاری مستمر جلسات مشترک وارد عمل کنیم که نقش رسانه در این راستا بیش از همه اهمیت دارد.

وی اعلام کرد: بعد از کنترل آتش سوزی تعدادی از عوامل آن از جمله 12 نفر زغال گیر و 2 نفر عمدی بازداشت، 34 کوره زغال گیری نابود، 101 کیسه زغال مصادره و 2 دستگاه حمل زغال مصادره شد.