فردی که عهده‌دار مسئولیت مدیریتی می‌شود باید بداند که همواره در برابر مردم و تاریخ پاسخگو خواهد بود.
عبدالناصر همتی که طی سال‌های اخیر از جمله چهره‌های برجسته در عرصه اقتصاد و سیاست کشور بوده است، سرانجام با رأی استیضاح از مسئولیت خود کنار گذاشته شد. این رویداد را می‌توان نقطه عطفی در روند مدیریتی کشور دانست که بی‌تردید توجهات بسیاری را به خود معطوف کرده است. اکنون که وی دیگر در جایگاه تصمیم‌گیری حضور ندارد، پرسش‌های متعددی مطرح می‌شود احساس او در این مقطع چیست؟ چه عواملی در پس این تصمیم نهفته است؟ عملکرد وی چگونه ارزیابی می‌شود و این تغییر چه پیامدهایی برای آینده کشور به همراه خواهد داشت؟
مسئولیت‌های کلان مدیریتی علاوه بر آنکه بار سنگینی را بر دوش مدیران می‌گذارند مستلزم دقت، شفافیت و اولویت بخشی به منافع عمومی هستند. فردی که در جایگاه‌های حساس مدیریتی قرار می‌گیرد باید همواره به این اصل پایبند باشد که این مناصب پیش از هر چیز فرصتی برای خدمت به مردم محسوب می‌شوند و نباید به ابزاری برای تحقق منافع شخصی یا گروه‌های خاص مبدل گردند. از این‌رو مدیران می‌بایست در تمامی تصمیمات خود اعم از سیاست‌گذاری‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیازهای جامعه را در کانون توجه قرار داده و با آینده‌نگری رفاه عمومی را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهند.
استیضاح، فرآیندی طبیعی و ضروری در هر نظام مردم‌سالار محسوب می‌شود. چنانچه عملکرد یک مقام مسئول با ابهام و تردیدهایی مواجه شود لازم است بستری فراهم گردد تا این مسائل مورد بررسی و شفاف‌سازی قرار گیرند. از این منظر استیضاح نه‌تنها تهدیدی برای فرد محسوب نمی‌شود بلکه فرصتی برای پاسخگویی، بازنگری و اصلاح اشتباهات گذشته به شمار می‌آید. در واقع این فرآیند می‌تواند به‌عنوان چرخه‌ای از خود ارزیابی و بهبود تلقی شود که در نهایت به نفع نظام سیاسی و شهروندان خواهد بود.
آنچه در این میان حائز اهمیت است این است که هر فردی که عهده‌دار مسئولیت مدیریتی می‌شود باید بداند که همواره در برابر مردم و تاریخ پاسخگو خواهد بود. مسئولیت یک منصب، صرفاً به دوره تصدی آن محدود نمی‌شود بلکه مدیران باید از ابتدای فعالیت خود آمادگی دفاع از کارنامه شان را داشته باشند و در صورت لزوم اصلاحات لازم را به موقع انجام دهند.
در نهایت استیضاح همتی باید به‌عنوان هشداری برای سایر مدیران و مقامات کشور تلقی شود. این موضوع یادآور می‌شود که قدرت و مسئولیت، همواره با ضرورت پاسخگویی همراه هستند. هیچ مقام دولتی نباید تصور کند که از بار مسئولیت معاف است یا می‌تواند از پذیرش نتایج تصمیمات خود شانه خالی کند. زمانی که شهروندان از مدیران خود انتظار شفافیت و صداقت دارند، این خواسته باید تحقق یابد.
صرف ماندگاری طولانی مدت یک مدیر در منصب خود، لزوماً نمی‌تواند نشانه موفقیت وی باشد. آنچه اهمیت دارد کیفیت و اثربخشی تصمیماتی است که اتخاذ شده و راهبردهایی است که در پیش گرفته شده است. در دنیای امروز که اطلاعات به راحتی در دسترس همگان قرار دارد و افکار عمومی نقشی تعیین کننده در شکل دهی به سیاست‌ها ایفا می‌کند، مدیران باید همواره آماده پاسخگویی باشند.
استیضاح همتی شاید پایانی بر دوران مدیریتی وی در این مقام تلقی شود، اما این مسئله باید برای سایر مدیران و سیاست‌گذاران درس آموز باشد که در هر جایگاه و منصبی که قرار دارند، در نهایت باید در برابر مردم پاسخگو باشند و منافع عمومی را بر منافع شخصی یا گروه‌های خاص ترجیح دهند.
مسئولیت، اگرچه باری سنگین است اما فرصتی برای خدمت به مردم و اصلاح مسیرهای نادرست نیز به شمار می‌آید. چنانچه مدیران از این فرصت‌ها به درستی بهره گیرند و در قبال عملکرد خود پاسخگو باشند نه‌تنها به اعتبار شخصی خود خواهند افزود بلکه موجب تقویت اعتماد عمومی به ساختارهای مدیریتی و حکمرانی نیز خواهند شد.
*دانشجوی دکتری مدیریت دولتی
آدرس کوتاه خبر: