وارد کردن جامعه به میدان حراست از جنگل‌ها و مراتع رویکرد اصلی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری

تصرف مراتع و جنگل‌ها با هدف افزایش سطح مزارع، تامین بستر اجرای پروژه‌های عمرانی و تغییر کاربری غیر مجاز  اراضی ملی از معضلات فعلی منابع طبیعی و محیط زیست کردستان است که تا کنون توانسته زیان‌های بزرگی به اکوسیستم و حیات جانوری و گیاهی استان وارد کند به طوری که تداوم این روند منجر به ایجاد بحران‌های غیر قابل کنترل می‌گردد.

کاهش تنوع جانوری و گیاهی کردستان علاوه بر ایجاد اختلال در زیست بوم استان می‌تواند تمام اقلیمهای  مجاور داخلی و خارجی را هم به چالش بکشد چون هر کدام از این گونه‌ها نقشی بی بدیل در ایجاد انظباط در زندگی انسان‌ها دارد که از عهده سایر گونه‌ها برنمی‌آید.

گرم شدن هوا، ظهور بیماری‌های جدید انسانی، نباتی و حیوانی، ریزگرد، سیل، طوفان و رانش همه نتیجه  دخالت ناشیانه انسان در طبیعت و محیط زیست است زیرا بخشی از عوامل دخیل در اکوسیستم را خذف کرد.

با توجه به اینکه کردستان به علت عقب ماندن از روند توسعه کشور (قبل و بعد از انقلاب) کمترین آسیب زیست محیطی را در کشور دید چون منابع طبیعی آن از دسترس توسعه عمرانی و صنعتی دور بود، به این علت بزرگترین و غنی‌ترین ذخیره‌گاه ژنتیک جنگلی، گیاهی و جانوری کشور است که می-تواند تکیه‌گاه سایر استان‌ها برای احیاء گونه‌های درختی و گیاهی باشد.

اما در سالهای اخیر که کردستان وارد مدار توسعه عمرانی، شهری و صنعتی شده و ارزش زمین به علل مختلف افزایش یافت میزان تعرض به عرصه جنگل‌ها و مراتع هم افزایش یافت که توانست سطح جنگل‌ها و مراتع را کاهش و بخشی از گونه‌های گیاهی و جانوری استان را نابود کند.

تداوم این روند منابع طبیع  کردستان را وارد چالش‌های گوناگونی از جمله سیل، فرسایش خاک ، بیابان زایی؛ پایین رفتن سطح آبهای زیر زمینی، رانش زمین، فروچاله و فرونشست، طغیان آفات و بیماری‌های  جنگلی و مرتعی و زراعی  وارد کرد که اگر این روند کنترل نگردد بدون شک با آینده سیاهی روبرو هستیم.

سازمان منابع طبیعی یکی از ارگان‌های اصلی در تولیت مراتع و جنگل‌هاست که باید حراست از این حوزه را بر عهده گیرد، خبرنگار «روژان پرس» با هدف انجام رسالت حرفه‌ای خود مصاحبه‌ای با مدیرکل این سازمان در کردستان انجام داده که اینک پیش روی شماست.

بهزاد شریفی پور با اشاره به وضعیت موجود گفت: کردستان دارای 2370 گونه گیاهی و 20 گونه  جنگلی  است که از استان ذخیرهگاه بزرگ ژنتیکی ساخته است.

وی افزود: منابع طبیعی کردستان جدای از نقش حراست از نظم اکوسیستم و نجات انسان‌ها از قهر انتقام جویانه طبیعت، می‌تواند نقش مهمی در پیشبرد روند توسعه اقتصادی و کاهش ضریب آسیب پذیری اقتصاد در برابر توطئه‌های خارجی و نوسانات عادی ایفا کند، تامین مواد اولیه کارخانجات صنعتی و کارگاه‌های صنایع دستی، ایجاد واحدهای فرآوری گیاهان داروئی، اجرای طرح‌های گردشگری و بوم گردی از اهم پتانسیل‌های این حوزه است.

شریفی پور تصریح کرد: تجربه ثابت کرده که با عوامل بازدارنده قانونی و پلیسی نمی‌توان منابع طبیعی را از گزند متصرفان دور نگهداشت، بلکه باید حفاظت از این حوزه را تبدیل به فرهنگ و معارف عمومی کرده و مردم را وارد این میدان کرد.

این مقام مسئول اعلام کرد: مدیریت فعلی کردستان با درک اهمیت نقش و مشارکت مردم در حراست از مراتع و جنگل‌ها برنامه‌های خاص در این راستا تعریف کرده و در حال اجرای آنهاست، که تا کنون  نتایج خوبی داشته و در این زمینه در حال تبدیل شدن به الگوی کشور هستیم زیرا از یکسو 61  تشکل مردمی در استان داریم که 58 تشکل گواهینامه صلاحیت فعالیت در پروژه‌های منابع طبیعی و آبخیزداری را دریافت نموده‌اند.

وی در ادامه اظهار کرد: ما در زمینه ایجاد تسهیلات خاص در شکل‌گیری تشکل‌های مردمی، آموزش جامعه، واگذاری بخشی از وظایف به تشکل‌های مردمی و مردم محلی، اختصاص امکانات و اعتبارات خاص به آنها و اولویت دادن به آنها در برگزاری مناقصات حفاظتی از اهم برنامه‌های ماست که اگر این برنامه ادامه داشته و اعتبارات و اختیارات مورد نیاز در اختیار ما قرار گیرد در آینده نزدیک، شاهد شکوفایی جنگل‌ها و مراتع خواهیم بود.

وی اضافه کرد: بهترین بستر برای موفقیت ما فرهنگ چند هزار ساله کوردها در حوزه منابع طبیعی است که موجب پیشبرد سریع امور در زمینه شکل گیری ادبیات و فهم مشترک و حضور آنها در میدان عملیات شده است به طوری که مردم کردستان بر اساس آمار های کشوری مشارکت پذی ترین مردم در فعایتهای اجتماعی و عمومی هستند.

شریفی پور تصریح کرد: تا زمانی که فرهنگ و معارف عمومی در کردستان کامل می‌شود ما ناچار به استفاده از روش‌های بازدارنده قانونی هستیم زیرا برخی افراد هستند که تا کنون حاضر به پذیرش اهمیت منابع طبیعی نیستند.

مدیرکل منابع طبیعی کردستان افزود: استفاده از حدنگاری، صدور اسناد دولتی و خصوصی،  کمبرند حفاظتی  به وسیله بنچ مارک بتنی ، در چند سال اخیر انجام شده تا تخریب و تصرفات را به حداقل ممکن برساند.

وی اعلام کرد: در چند سال اخیر حدنگاری 1 هزار و 972 روستای استان انجام و اسناد 2 میلیون و 913 هزار هکتار صادر شده تا راهی برای تخریب و تصرف باقی نمانده و افراد بتوانند از اعتبار این اسناد در موارد مورد نیاز از جمله استفاده در محاکم قضائی و بهره مند شوند.

وی در مورد عملکرد این نهاد در رفع تداخل گفت: مواردی داریم که به علل مختلف تداخل اراضی ایجاد شده که بخش بزرگی از آن غیر ارادی بوده که ما حاضر به همکاری باا این افراد هستیم تا حقی از آنها ضایع نگردد.

شریفی پور افزود: با توجه به اینکه با عزم جدی رئیس  دولت مردمی و وزرای جهاد کشاورزی و کشور و مسئولین سازمان منابع طبیعی و آبخیزدار کشور  طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در کشور  در چهار سال  آغاز شده است  سهم استان کردستان از این مقدار سالانه 3 میلون درخت جمعاً  12 میلیون نهال در چهار سال است.

 وی افزود با توجه به  افزایش ظرفیت 3 الی 4  برابری تولید نهال در استان  ضرورت مشارکت مردم در امر درخیاری و به نوعی یک روز درختکاری یک عمر نگهداری  مشهود است.