سیرک یا سرمایه‌گذاری؛ تفریح حتی با عواقب اقتصادی منفی

مشاهده‌ی آگهی تبلیغاتی یک سیرک که در انتها به دعوت و همکاری شورای اسلامی شهر و شهرداری سنندج همراه بود موجب شد تا این موضوع مورد توجه قرار گیرد که چنین رویدادهایی چه تأثیری بر اقتصاد شهر دارند؟ ایجاد نشاط و سرگرمی در شهر بدون شک اهمیت دارد، اما باید به این نکته توجه کرد که برخی از رویدادها به جای ایجاد ارزش افزوده برای شهر، بیشتر باعث خروج سرمایه از آن می‌شوند. برگزاری سیرک و رویدادهای مشابه که معمولاً توسط گروه‌های غیر بومی اجرا می‌شوند، نه‌تنها سرمایه‌گذاری محسوب نمی‌شوند بلکه منابع مالی شهروندان را به خارج از شهر منتقل می‌کنند، بدون اینکه زیرساخت اقتصادی یا فرصت شغلی پایداری برای جامعه محلی ایجاد کنند.

مدیریت شهری هرچند برای این رویدادها مستقیماً بودجه‌ای اختصاص نداده اما همراهی آن در حد تأمین مکان و هماهنگی، نشان‌ دهنده‌ی نوع نگاه به تفریحات شهری است. در حالی که می‌توان همین ظرفیت را برای تقویت اقتصاد محلی و حمایت از کسب‌ و کارهای کوچک و بومی به کار گرفت، چرا باید به برنامه‌هایی اولویت داده شود که تنها به‌ صورت موقت هیجان ایجاد می‌کنند اما در نهایت درآمدشان از شهر خارج می‌شود؟

در چنین شرایطی منطقی‌تر این است که مدیریت شهری به جای تسهیل گری برای برنامه‌هایی که هیچ اثر ماندگاری بر توسعه اقتصادی شهر ندارند سیاست‌هایی را اتخاذ کند که به رونق بازارهای محلی، افزایش اشتغال و تقویت اقتصاد شهر کمک کند.

سرمایه‌گذاری واقعی در نشاط شهری یعنی حمایت از رویدادهایی که موجب تقویت اقتصاد داخلی می‌شوند. جشنواره‌های فرهنگی، نمایشگاه‌های صنایع‌ دستی، بازارچه‌های محلی و برنامه‌هایی که هنرمندان و تولیدکنندگان بومی را درگیر می‌کنند، می‌توانند علاوه بر ایجاد نشاط اجتماعی، منابع مالی را در شهر حفظ کرده و موجب رشد پایدار اقتصادی شوند.

شاید بهتر باشد مدیریت شهری به جای همکاری با برنامه‌هایی که صرفاً خروج سرمایه به دنبال دارند رویکردی را در پیش بگیرد که هم به توسعه پایدار اقتصادی کمک کند و هم زمینه را برای مشارکت و پیشرفت فعالان بومی فراهم سازد. نشاط واقعی زمانی ایجاد می‌شود که شهروندان نه‌تنها از یک برنامه موقت لذت ببرند بلکه اثرات مثبت آن را در اقتصاد شهر و بهبود معیشت خود نیز احساس کنند.

*دانشجوی دکتری مدیریت دولتی