رحیم اشنویی محمودزاده از همان سنخ انسانهایی است که در طول عمر ۸۸ سال خویش با سری پر شور در بیشتر شئونات زادگاه خود اشنویه و فراتر از آن، مصدر خدمات و اقدامات فراوانی بود که هر یک از آنها به تنهایی میتواند سرنوشت و آینده مردم را به سمت و سویی دیگر سوق دهد.
کماند انسانهایی که با داشتن همه لوازم یک زندگی مرفه، بیش از ۷۰ سال از عمر خویش را وقف آبادی، تاریخ و فرهنگ مردم و ملت خویش کرده باشند و در این راه حتی تا پای بذل جان رفته باشند.رحیم اشنویی محمودزاده از همان سنخ انسانهایی است که در طول عمر ۸۸ سال خویش با سری پر شور در بیشتر شئونات زادگاه خود اشنویه و فراتر از آن، مصدر خدمات و اقدامات فراوانی بود که هر یک از آنها به تنهایی میتواند سرنوشت و آینده مردم را به سمت و سویی دیگر سوق دهد.
️او بود که در اوایل دهه ۵۰ شمسی در کسوت مدیرعامل شیر و خورشید در برابر ژاندارمری وقت ایستاد و زمینهای تخصیصی به حوزه درمان را از غصب آنان درآورد و نخستین درمانگاه شهر را بنیان نهاد.
او با نگاهی دوراندیشانه در جریان طراحی تنها میدان ورودی شهر ( انقلاب فعلی) و خیابانهای منتهی به آن در برابر شهرداری وقت ایستاد و یک تنه دستور تعریض آنها را با متراژی چندین برابر گرفت؛ بعبارتی همین میدان عریض موجود شهر یادگار تلاش و اصرار وی در گرفتن دستور از استاندار وقت، است.
️ اشنویی محمودزاده در ماههای پس از فروپاشی نظام شاهنشاهی با رای مستقیم بزرگان اشنویه بهعنوان رئیس شورای انقلاب اسلامی این شهر مصدر خدمات زیادی برای مردم خویش شد.
در کنار مسایل و سختیهایی که برخی بدخواهان و کممایگان برایش بوجود آوردند تا پای بذل جان رفت اما او هم میدانست سر بیگناه تا پای دار میرود اما بالای دار نه!
در کنار همه این فعالیتها اما او از پرسش و پژوهش و زبانشناسی و تاریخ نگاری معاصر در احوال و اقوال زادگاه خویش هرگز باز نایستاد و در کنار خیل بزرگان و نامداران این شهر کهن و تاریخی، تبدیل به اولین نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر منطقه و رمزگشایی از صدها واژه کردی و مادی شد.
️در اوایل دهه هشتاد شمسی کتاب معانی اسامی کهن و ایرانی در زبان کردی را نوشت تا کاری که بزرگترین فرهنگ نویسان پارسی زبان ناتوان از آن بودند را به سرانجام رساند.
در اثر دومش احسان نوری پاشا، در کنار بازسازی و معرفی فرمانده قیام آرارت علیه ظلم و انکار جمهوری ترکیه علیه شهروندان کُردش، برای نخستین بار تصویری واضح و واقعی از تاریخ معاصر اشنویه و وقایع و حوادث مهم آن به مخاطب داد و با نگارش کتاب عبدالرزاق اصفهانی، به توصیف وضعیت فرهنگی و تاریخی ۲۵۰ سال پیش مردم اشنویه از زبان سیاحی اصفهانی پرداخت؛ کتابی که میتواند سندی زنده از احوال و اقوال ۲۵۰ سال قبل مردم این کهن شهر در کنار ارومیه و راوندوز باشد.
️او در کتب فاخر و دوجلدی ۱۳۵۰ صفحهای معانی اسامی مادی-کُردی و پژوهش تاریخی آنها علاوه بر رمزگشانی بیش از ۶۰۰ اسم مادی، وجه تسمیه بسیاری از اسامی منطقه را که در یکصد سال اخیر اسیر فراموشی و یا جعل و تغییر شده بود با مدد از تحقیقات میدانی و کتابخانهای خود دوباره منتشر و تثبیت کرد و بسیاری از وقایع تاریخی گذشته و معاصر منطقه را به زیور نگارش و طبع آراست.
علاوه براین، چندین اثر فاخر و تاریخی وی که میتواند بازخوانی و قرائت جدیدی از بسیاری از مسایل تاریخی ما باشد در نوبت چاپ و انتشار قرار دارد.
وی در کسوت خبرنگاری مطالبهگر، دلسوز و پیگیر در دهههای چهل و پنجاه میلادی نقش بیبدیلی در تکمیل و تجهیز راه اشنویه به ارومیه داشت.
️شاید اگر تلاشهای ایشان نبود کتیبه ارزشمند کیلهشین در گرماگرم جنگ خانمانسوز ایران و عراق تبدیل به سیبل و نشانه میشد و اکنون اثری از آن نبود.
پنجاه سال قبل او بود که کتیبه ارزشمند رک آوه که از دامنه دژ قلاتگه پیدا شده بود را از قاچاقچیان خرید و بهشرط بازگردانی به موزه اشنویه موقتا به موزه ملی ایران باستان سپرد.او بیشک آرشیویی زنده از شهر ماست.
️اگر همه اقدامات فرهنگی و پژوهشهای وی را نادیده بگیریم اما نمیتوان از نقش میرزا رحیم در تبدیل منطقه اشنویه به یک قطب کشاورزی و باغداری مدرن بعنوان دومین شهر پس از ارومیه گذشت.
او بود که در سال ۴۸ مستقیما و برای نخستین بار از دانشکده کشاورزی تهران نهال اصلاح شده سیب و گیلاس پیوندی پربار را به اشنویه آورد و دیگر زارعان شهر به تبعیت از او در سالهای بعدی، همان راه را رفته و اشنویه تبدیل به قطب بزرگ تولید سیب و گیلاس استان و کشور شد.
️اکنون که انجمن پرشنگ گلاویژ و ارشاد اشنویه آستین همت برای بزرگداشت این فرزانه فروتن بالا زدهاند، اقدامشان بسیار ستودنی و مبارک است هرچند که برای نکوداشت چنین انسان وارستهای که بیشتر عمر خویش را وقف ماندگاری تاریخ و فرهنگ مردم خویش کرده و در بسیاری از بزنگاهها در همه صحنهها پیشگام بوده است؛ باید مراسمی در شان و جایگاه او با میزبانی همه مردمان شهر گرفت.
آدرس کوتاه خبر:
