ئەڵێم با هەوڵ نەدەین لە بەرامبەر یەکتردا، لە سەر شتهایەکی هیچ و پووچ یەکتر بڕووخێنین و قسەی ناحەز و قسەیەک کە تا کۆتایی ژیانمان دڵی یەکتر بریندار بکات نەیکەین چونکە ئێمەی مرۆڤ چەندە دەژین تا بە دڵ ئێشاوی و برینداریەوە بژین. تکایە لوولەی قسە ناحەزەکانمان با ڕووبەڕووی یەکتر نەبێت و دڵی یەکتر بریندار بکەین.
هه‌مووکه‌س پێویستی بە یارمەتی دەروونناسێکی پسپۆڕ هەیە
دەروونناسی زانستە و بنەماکانی جێبەجێ دەکات، ڕێگاکانی تاقیکردنەوە دەتوانرێت لە دەروونناسی بەکاربهێنرێن بۆ (ئەزموون) و پەیوەندی نێوان مرۆڤەکان؛ ئەم زانیارییانە دەتوانرێت دووبارە بکرێتەوە، بە پێچەوانەی هەڵە تێگەیشتنەکانی هەندێک کەس، و دەستکەوتە دەروونییەکان دەتوانن یارمەتیدەر بن لە پێشبینیکردن. ئەم زانیاریانە دەتوانیت لە زانکۆ پێشکەوتووەکانی جیهان بخوێنیت. بۆیە هەندێک کەس دەروونناسی بە زانستی درۆ دەزانن وتێگەیشتنێیان هەڵەیە.
ئایا دەروونناسی ئاسانە؟ بەپێچەوانەوە ئاڵۆزە، هەموو کەسێک دەتوانێت بە زمانی دایکی قسە بکات، بەڵام ئایا فێربوونی ڕێزمانی ئاسانە؟ نەخێر؛ ئاسان نیە و خەڵک دەتوانن بۆچوونی دەروونناسی لەسەر ئینتەرنێت و ڕۆژنامەکان بخوێننەوە، بەڵام فێربوونی زانستی ئەرکێکی جیاواز و قورسە. بۆیە بەبێ خوێندنی ئەکادیمی، ناتوانێت لە کێشە جۆراوجۆرەکانی ئەم زانیارییانە تێبگەیت، بۆیە چەندین تێگەیشتنی هەڵە هەیە دەربارەی زانیاری دەروونی لەنێوان خەڵکدا. ئەگەر کڵێشەی هەڵە سەبارەت بە دەروونناسی و دەروونناسان لە مێشکی خەڵکدا لانەچێت، کاریگەری نەرێنی لەسەریان دەبێت؛ ئەمەش وا دەکات کە نەتوانن یان نایانەوێت داوای یارمەتی پیشەیی بکەن بۆ چارەسەرکردنی کێشەکانیان.
دەروونناسی ئاشکرایە و وەک زانیاری گشتی وایە؟ هه‌رچه‌ند دەروونناسی زانیاری گشتی نییە، به‌ڵام هەندێک کەس پێیان وایە کە هەموو کەسێک بنەماکانی دەروونناسی دەزانن لە حاڵێکدا وا نیە و دەروونناسەکان تەنها دەتوانن ئەم شتانەمان بیر بهێننەوە کە خۆیان ئەزموونیان کردووە. دەروونناسان چەندین ساڵ بەسەر دەبەن لە لێکۆڵینەوە و تاقیکردنەوە بۆ دۆزینەوەی پەیوەندی نێوان هەڵسوکەوت و پرۆسە دەروونییەکان، و هیچ کام لە ڕوانگە و ڕێگاکانی ئەم وانەیە سادە نین؛ چەندین ساڵ لێکۆڵینەوە وای لێکردون کە ڕاستی بۆچوونێک پشتڕاست بکەنەوە و بناغەکانی ئەم زانینە بنیات بنرێت بۆ نموونە: دەتوانی لە تاقیکردنەوەی «میلگرام» فێر ببین کە خەڵک باوەڕیان وایە کە ئەگەر مێشکی مرۆڤ لەگەڵ ویژدانی مرۆڤدا هاوتا نەبێت، ئەوا مرۆڤ ڕەتی دەکاتەوە ئەوە بکات کە پێی دراوە، بەڵام تاقیکردنەوەکەی میلگرام نیشانی دا کە فەرمانەکە دەتوانێت ئەوەندە بەهێز بێت کە بابەتەکە بەسەر ویژدانەکەیدا زاڵ بێت و بە سادەیی ئەنجامی بدات.
بۆیە سەبارەت بەم باته روو دەکەینه مامۆستا شێرکۆ که شاره‌زا له دەروونناسیه.
وتووێژ: مه‌رزیه خاکی
* سەرەتا بەئەرک نەبێت خۆتان بناسێنن بۆ ڕۆژنامەی رۆژان؟
- شێرکۆ عەبدوڵا کەریم ماستەر لە کلینیکاڵ سایکۆلۆژی بەکالۆریۆسی پەروەردەی دەروونناسی- لە ٢٨ی ٢ی ١٩٩٥ لە شاری کەلار لە دایک بووم
٣ ساڵ مامۆستا بووم و دوو ساڵی سەرپەرشتیاری پەروەدەیی بووم لە قوتابخانە و لە ئێستادا چارەسەرکاری دەروونیم بە ئۆنڵاین و حزووری.
* ئایا دەروونناسەکان شێتن؟
- یەکێک لەو پرسیارانەی کە بەردەوام لەمن دەکرێت ئەوەیە کە ئایا دەروونناسەکان شێتن؟ ئایا خۆیان کێشەیان هەیە؟ خۆیان تەواو نین، چۆن چارەسەری خەڵکی دیکە دەکەن؟
وەڵامی منیش هەمیشە بەم جۆرەیە: بەڵێ ئێمە شێتین ، کێشەمان هەیە!
* باشە گەر دەروونناس خۆی شێت بیت چون چارەسەری خەڵکی دەکات؟
- پرسیارێکی جوانە. پێش هەموو شتێک دەبێت بزانین واتای چیه و ئەسڵەن خودی شێت چیە؟
گەر بە دیدگاە کۆمەڵایەتی و زانستیەکە بڕوانینە سیفەت و ڕەفتارەکانی شێت، دەبینین شێت ئەو کەسەیە کە تەواوی ڕەفتار و هەڵسووکەوتەکانی بەجۆرێکە کە لە کۆمەڵگا جیاوازە؛ شتانێک دەبینێت و هەست پێدەکات کە مرۆڤە ئاساییەکان هەستی پێناکەن، به جۆرێک دەدوێت کە سەیرە و کۆمەڵگا زۆر لەو قسانە تێناگەن.
دەروونناسەکانیش شێتن؛ بۆ؟چونکە ڕەفتار و هەڵسووکەوتیان جیاوازە و هاوچەشنی کۆمەڵگا نیە، شتانێک هەن کەلە کۆمەڵگا هەست پێدەکەن کە کەسانی ئاسایی هەستی پێناکەن، هەمیشە بە جۆرێک دەدوێن وەکو بڵێی شێت بن یا خود توشی سکیزوفرینا بوبێتن.
بۆیه ئه‌بی ئێمە قەبووڵی کەین کە ڕەفتاری دەروونناس جیاوازە لەوانی تر. بۆ وەڵامی ئەم پرسیارە ئەتوانین بەدوایی هۆکارەکانیدا بگەڕێین. یەکەم هۆکاری درووستبوونی ئەم عەقلیەتە ئەوەیە کە زۆر جار مرۆڤەکان چاودێری ڕەفتاری دەروونناسێک دەکەن بۆ ئەوەی بزانن کە ئایا خۆی کێشەی هەیە یان نا. دەروونناس زیاتر تەرکیز خاڵە نەرێنییەکانی دەکات، بەراورد به خاڵە ئەرێنییەکانی کۆمەڵگا و تاکەکانی کۆمەڵگا. هۆکاری دووەم ئەوەیە کە زۆر کەس ئەچنە ئەم بوارەوە بۆ ئەوەی کێشەکەیان باشتر بزانن و چارەسەری بکەن بەهۆی بوونی هەندێک تایبەتمەندی کەسایەتی و ڕەفتاریی تیایاندا.
بۆچوونی من گرنگترین فڕێدانی میکانیزمەکانی، بەرگرییە لەلایەن کەسێکەوە کە دەگاتە پلەیەکی دیاریکراو لە پێشکەوتن لەدەروونناسیدا، لەکاتی خوێندندا، خوێندکارانی دروونناسی وردە وردە لەگەڵ چەمکی میکانیزمەکانی بەرگریدا ئاشنا دەبن، (کە لە تیۆرییەکانی فرۆیدەوە وەرگیراوە) و دوای ئەوەی زۆرێک لەو مکانیزمانە و لە ڕەفتارەکانی خۆیان و کەسانی دیکە دەدۆزێنەوە و لەگەڵ ئاگادار بوون لەساختەبوونی ئەو میکانیزمانە، دەستبەرداری زۆرێکیان دەبن و دەمامکەکان لەسەر رووخساری خۆیان لادەبەن. بۆچوونی ئەوانی دیکە لەخۆیاندا، گرنگی خۆی لە دەست دەدات، ڕێگە بە منداڵی ناوەوەیان دەدەن خۆی نیشان بدات، ڕەنگە هەندێک لەپێداویستییەکان و دەرئەنجامە ناخۆشەکانی شارستانیەت فڕێ بدەن. تەرکیز و فۆکسیان لەسەر خودی خۆیانە و زۆر جار دیدگا کۆمەڵایەتی و خێزانی و کولتورییەکان بەلاوە دەنێن و گرنگی زیاتر دەخەنە سەرخۆیان.
* تا چه‌ند ده‌توانین دڵنیا بین له‌وه‌ی که دەروونناسەکان چارەسەرکەری کێشەکانن؟
- کات، چارەسەری کێشەکانە. ئەم کێشەیە کاریگەر دەبێت بۆ ئێمە کاتێک خولەک و ساڵەکانی ژیانمان بەسەردەبەین و ئەزموونەکانمان ڕۆژ بە ڕۆژ زیاد دەکرێن. بە شێوەیەکی گشتی، کاتی ئەوە نەهاتووە کێشەکان چارەسەر بکەین، بەڵکو ئەو دەستکەوتانەن کە بە تێپەڕبوونی کات، بەسەرت هات، لەبەر ئەوەی هیچ ساتێک ناتوانرێت دووبارە بکرێتەوە. ژیان بووارێکە کە تێیدا دووبارە سووڕانەوە قەدەغەیە. کاتێک ئاوڕ دەدەیتەوە، لە هیچ بارودۆخێکدا هەمان بارودۆخ نابێت و تۆ لە هەموو ساتێکدا لە بارودۆخێکی دیاریکراودایت! ئەم دۆخە وەک هەر کاتێکی تر دووبارە نابێتەوە و دەرفەتەکە جارێک دێت، وە پێشکەوتن ڕوودەدات کاتێک سوود لە ساتەکانی ژیان و ژیان لە بەرژەوەندی خۆت وەربگریت و بۆ ساتی داهاتوو ئێمە سەرچاوە و بەرهەم کۆ دەکەینەوە، بۆیە لەبیرت بێت: کاتێک مامەڵە لەگەڵ تاکە کەسێکدا دەکەیت، کاتی زیاترم پێ ببەخشە چونکە ناکرێت ئەو ڕێگایانە دووبارە بنیات بنێینەوە کە گرتومانەتەبەر و کاتێک بە ڕێگاکانی ژیاندا دەڕۆین، ژیانی خۆمان بنیاد دەنێینەوە بۆ ئەوەی پەشیمان نەبنەوە لە بنیاتنانەوەی.
لە جیهاندا کاتێکی تایبەت هەیە بۆ هەموو شتێک، تەنها چاوەڕێ بکە بۆ ئەو کات و مەرجانەی کە لە ژیانی هەر کەسێکدا ڕوودەدات لە کاتێکی دیاریکراودا. دەروونناسەکان هەموو کێشەکان چارەسەر ناکەن، بەڵام زۆرجار کێشەکان چارەسەر دەکرێن، بەپێی چارەسەر و بارودۆخی، ئەم ژینگەیە کە ئێمە لەناویا دەژین کاریگەرییەکی گەورەی هەیە لەسەر ئەم کێشانە.
* تووڕەیی له ئیشی دەروونناسەکان چ ڕۆڵێکی هه‌یه؟
- بەڵێ تووڕە دەبن چونکە تووڕەیی هەستێکی گشتێە لە ناو مرۆڤەکاندا وەک پێکەنێن وەک خۆشەویستی و سۆز؛ دەروونناسەکانیش مرۆڤن، ئەسڵەن تورەیی پێویستییەکە بۆ مرۆڤەکان کە لایەنی ئەرێنی و نەرێنی هەیە.
* چون بزانین دەروونناسەکان شارەزایی تەواویان هەیە؟
- ئەم باوەڕە هەڵە و ناعەقڵانییە لە نێوان خەڵکدا باوە. بە دڵنیاییەوە، بەداخەوە، ئەمە بەهۆی لاوازی پیشەی دەروونناسییە لە کۆمه‌ڵگا، ئەگەر ئاماژە بە زۆربەی ئەو دەروونناسانە بکەین کە کار دەکەن، ئەوان بەپێی پێویست ناتوانن کێشەی منداڵەکان چارەسەر بکەن وکێشەی، خێزانی و داوای یاسایی خۆشەویستی، و کێشەی زوو لەدایکبوونی مناڵەکان، ترس لە قولانچە، دڵەڕاوکێی، تاقیکردنەوەی ئەمتحانتان و وسواس بوون لەخاوێن کردنەوە و پاککردنەوە ماڵ بەجوانترین شێوە مامەڵەیان لەگەڵ بکەن، لە کاتێکدا لە وڵاتە پێشکەوتووەکاندا، لەوانەیە بۆ هەموو بوارێک دەروونناسێکی تایبەت هەبێت کەبۆ ۲ یان ۳ بابەتی پەیوەندیدار و خۆبەخشانە ڕایدەگەیەنن کە ئەوان تەنها دەتوانن کێشەتایبەتەکان چارەسەر بکەن، نەک بۆ نموونە ڕاوێژکاری پیشەیی و پیشەسازی.چونکە بۆ هەموو بووارێک دەروونناسی تایبەت هەیە. جگە لەو باوەڕەی سەرەوە کە وشەیەکی گشتی هەیە و نموونەکانی بەربڵاون، بۆیە ئێمە بەپێی ئەزموونی خۆمان باوەڕی هەڵەی سەرەوە ڕاست دەکرێتەوە بەجوانترین شێواز وهەموو دەروونناسەکان دەتوانن هەندێک لە کێشەی تایبەتەکانی خەڵکی چارەسەر بکەن.
پێموایە هیچ کەسێک لەم جیهانه‌دا هەموو شتێک نازانێت ئێمە هەموومان تەواوکەری یەکترین و پێداویستییەکانی یەکتر دابین دەکەین بۆیە هیچ کەسێک لە سەدا سەد هیچ نازانێت جا دەروونناس بێت یان دەروونناس نەبێت.
* ئه‌م باوه‌ڕه که دەروونناسەکان خۆیان شێتن له کوێوه‌سه‌رچاوه‌ی گرتووه؟
- ئەمە تێگەیشتنێکی باوە لەنێو خەڵکدا کە بە هیچ شێوەیەک زانستی یان لۆژیکی نییەچونکە ئەگەر بمانەوێت بڕیارێکی گشتی دەربارەی کۆمەڵێک خەڵک بدەین پێویستە لێکۆڵینەوەی زانستی بە پێوەرێکی گەورە ئەنجام بدەین و ئەو قسەیەی سەرەوە بسەلمێنین کە دەروونناسەکان وەکوو هەموو کەسێکی ئاسایی شێتن. ئێمە ناتوانین بڵێین لەبەر ئەوەی دەروونناسەکان مامەڵە لەگەڵ زۆرێک لە نەخۆشە دەروونییەکان دەکەن بە دڵنیاییەوە خۆیان لەو نەخۆشییانە بێبەش نابن چونکە ئەو کەسانەی لە نەخۆشخانەکان کار دەکەن بۆ چاودێریکردنی نەخۆشە تووشبووەکان بە دڵنیاییەوە ئەگەر ئاگایان لە خۆیان نەبێت بە دڵنیاییەوە ئەو نەخۆشانە وەردەگرن. بۆیە ئێمە ئەم هەڵە تێگەیشتنەی سەرەوە ڕاست دەکەینەوە بەجوانترین شێواز بۆیە دەروونناسان وەک کەسانی دیکە مەترسی نەخۆشی دەروونییان لەسەرە ئەگەر ئاگایان لە خۆیان نەبێ.
* ئه‌توانین بڵێین مرۆڤەکان خۆیان بو چاره‌سه‌ری نه‌خوشیه دەروونیه‌کانیان باشترین ده‌روونناسن؟
- بەڵێ، ئەمە ئەو شتەیە کە کارل ڕاجەرز یەکێک لە دەروونناسە مەزنەکان و دامەزرێنەری دەروونناسی مرۆڤایەتیە باوەڕی وابوو کە هەموو کەسێک باشترین چارەسەرکەری خۆیی خۆیەتی، بەڵام پرسیارێک کە دروست دەبێت ئەوەیە بۆچی زۆر کەس ڕۆژانە پێویستیان بە یارمەتی دەروونناسەکانە؟ وەڵامەکە ئەوەیە کە هەموومان توانای سەرکەوتنمان بۆ زاڵبوون بەسەرکێشەکانمانا و توانای بدەست هێنانی سەرکەوتنەکانمان هەیە، بەڵام بەمەرجێک کەسێک بتوانێت سەرکردایەتیمان بکات و ڕێگامان نیشان بدات و کەلوپەلی پێویستمان پێدەدات، بۆ چارەسەرکردنی کێشە کەسییەکانمان پێویستمان بە یارمەتی دەروونناسێکی پسپۆڕ هەیە کە لە گەڵ ئێمەدا بگۆنجێت؛ لەهەموو کاتێکدا لەگەڵماندا بێت بۆ چارەسەرکردنی کێشەکانمان. لە هەمووی گرنگتر، مێشکی مرۆڤ کە لە سێ بەشی سەرەکی هۆشیاری پێکهاتووە، ژێر ئاگایی و بێئاگایی کە ئەگەر ئێمە زۆر توانامان هەبێت، دەستمان بەر ژێر ئاگایی مێشکمان بکەوێت، کە ئەوەبەس نییە بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان؛ بۆیە پێویستمان بە یارمەتی کەسێک هەیە کە بتوانێت بچێتە ناو مێشکی بێئاگایی ئێمەوە و لەم کۆگا چۆڵکراوە دەربازمان بکات، و ئەو شتە ئازاربەخشانی ڕابردووی ئێمە کە ئەرشیڤ کراوە و دووبارە لێکۆڵینەوەی لەسەر بکاتەوە و بەم شێوەیە ئێمە ئەتوانین ئەو باوەڕە هەڵەیەیی کە هەمانە ڕاست بکەینەوە.
هیچ کەسێک جگە لە خۆی زیاتر ئاگاداری بارودۆخی دەروونی خۆی نییە بەڵام بە بێ یارمەتی دەروونناسێک هەرگیز ناتوانێت لەحالی خۆی ئاگادار بێتەوە.
* دەروونناسان چۆن چارەسەری کێشەکان دەکەن؟
- ئەم باوەڕە دەروونناسانە نیە کە هەندێک کەس ئەڵێن ئەتوانین بگۆڕێن بۆ جادووگەرێک کە دەتوانن بیرۆکەکانمان بخوێننەوە کە بە هیچ شێوەیەک ئەم تێڕوانینە ڕاست نییە، چونکە بۆ ئەوەی خەڵکی لە دەروونزانیدا بناسین ڕێگا جیاوازەکانی وەک چاودێریکردنی ئەزموونی مانای ڕەچاوکردنی هەڵسوکەوتی خەڵک بەبێ ئەوەی بزانن، چاوپێکەوتن لەگەڵ خزم و کەسوکاریان، ئەنجامدانی تاقیکردنەوەی دەروونی وەک ڕاپرسی، تاقیکردنەوە و تاقیکردنەوەی جۆراوجۆر، ڕەچاو دەکرێت.
لە کۆتاییدا، دەتوانین بڵێین کە دوای ئەنجامدانی ئەم تاقیکردنەوانە، ئەتوانین وریا بین کە بڵێین ئێمە پرۆفایلێکی دەروونیمان لە کەسەکە وەرگرتووە. لە هەندێک حاڵەتدا تەواو نییە واتە کێشەی هەیە. بۆیە ئێمە ئەم هەڵە تێگەیشتنەی سەرەوە ڕاست دەکەینەوە بەشێوەی ئەکادیمی و دەروونناسان هەرگیز ناتوانن هەموو شتێک دەربارەی ئێمە بە یەک چاو بزانن.
دەروونناسەکان ناتوانن هەموو کێشەکان چارەسەر بکەن، بەڵام زۆرجار چارەسەری دەکەن، بەپێی چارەسەر و بارودۆخی ژینگەکە کاریگەرییەکی گەورەی هەیە لەسەر ئەم کێشانە.
* ئایا دەروونناسەکان چارەنووس دەگۆڕن؟
- ئەمە باوەڕێکی سەیر و سەمەریە کە ناتوانرێت ڕاست بێت. ئاگادار بە لە بیرکردنەوەکانت، چونکە دەبنە وشەکانت. سەیری وشەکانت بکە چونکە دەبنە کردارەکانت. سەیری کردارەکانت بکە چونکە دەبنە نەریت. وریا بە لە خووەکانت چونکە دەبنە کەسایەتیت. گرنگی بە کەسایەتیت بدە چونکە دەبێتە سروشتی خۆت و گرنگی بە سروشتی خۆت بدە چونکە دەبێتە چارەنووسی تۆ. پێموایە ئەم پیاوە مەزنە کارڵ راجەرز کاری ڕاستی کردووە، چونکە ئەگەر خەڵک خۆیان نەیانەوێت، هیچ گۆڕانکارییەکی هەمیشەیی لە ژیانیاندا بەدەست ناهێنن. ته نها ئەو کەسەیەکە کێشەی خۆی لەگەڵ دەروونناس باسدەکات بۆ ئەوەی ڕێگەیان پیشان بدات بۆ ژیانێکی خۆش و دڵخۆش.
دەروونناسەکان ناتوانن پێشبینی بکەن و چارەنووسی خەڵک بگۆڕن تەنها بە هاوکاری خۆیان نەبێت.
* بۆچی دەروونناسان زوربه‌یان ره‌فتاریان ئاسایی نیه؟
- ئەو ڕۆژەی کە بڕیارم دا دەروونناسی هەڵبژێرم بۆ ئەوەی بەردەوام بم لە خوێندن لە زانکۆ، هەرگیز بیرم لەوە نەدەکردەوە کە ڕووبەڕووی کێشە تایبەتەکانی ئەم بوارە ببمەوە. دوای چەندین ساڵ لە بوون بە دەروونناس، گەیشتمە ئەو ئەنجامەی کە دەروونناسی کاری پێغەمبەرانە، نەک لەبەر ئەوەی دەروونناسەکان نێردراوی خودان، بەڵکو لەبەر ئەوەی نابێت هیچ هەڵەیەک و گوناهێک بکەین وەک ئەوانەی کە بێ هەڵەن. بۆ نموونە: دەروونناسەکان نابێت تووڕە بن، بێزار بن، بە دەنگی بەرز پێبکەنن، بە درێژایی شەو لە خەو بمێننەوە نینۆکە بدەن لەخورادەنەکان، جگەرەو دووکەڵ بخۆن، نابێت سەما بکەن، نابێت بەخێرایی ماتۆرسواری بکەن، نابێت لەناو مەلەوانێگە مەلە بکەن، نابێ درەنگ بگەن بە ژوانێک، لە ناو تەڕافێکدا نابێت ماندوو بن، نابێت گاڵتە بکەن، گۆرەوەکانیان بۆنی خراپی لێ بێت، یان یاری پلەی ستەیشن بکەن، نابێت، نابێت، نابێت... ئەم قسانە بیرورای خەڵکیە بەرانبەر بە دەروونناسەکان، هەرچەند بیروراییەکی هەڵەیە چونکە ئەوانیش مرۆڤن وەکوو هەموو مرۆڤەکانی تر.
زۆر جارخەڵک وا دەڵێن شتێک وەک «تۆ لەهیچ شتێک تێناگەیت،؟» تۆ تەنها وانە دەروونییەکانت تێپەڕاندووە ئەم بەشە هیچ کاریگەرییەکەی لەسەر خۆت نەبووە، تۆ لای خۆی دەروونناسی، خۆزگە دەروونناس نەدەبووی. ئەم قسانە لەلاین خەڵکەوە دەبیسترێت.
* ئایا دەروونناسان پارە وەردەگرن بۆ گوێگرتن لە وشەکانی خەڵک؟
- ئەوان تەنها گوێ لە وشەکانت ناگرن ئەوان بەدوای چارەسەردا دەگەڕێن، و یەکێک لەو هەڵە بڕیاردانانەی کە هەندێک کەس دەربارەی دەروونناسان هەیانە ئەوەیە کە ئەوان قەنەفەیەکیان هەیە لە ژوورەکەیان کە دەتوانیت لەسەریا دانیشیت و قسە بکەیت، دەروونناسەکە لە تەنیشتت دادەنیشێت و گوێت لێ دەگرێت بۆ ئەوەی لە کۆتاییدا پارە وەربگریت، دەروونناسان تەنها گوێ لەوە ناگرن کە دەیڵێت؛ ئەوان هەوڵ دەدەن لەوە تێبگەن کە تۆ چی دەڵێیت دەربارەی ئەو زەحمەتی و شکستانەی لە ژیانتدا ڕوویانداوە. ئینجا بۆت دەردەکەوێت کە چیت هەیە و چی دەکەیت.
* دەروونناس دەتوانێت وا لە خەڵک بکات هەست بە باشتربوون بکەن بە چەند وشەیەک؟
- ئەوان ناتوانن هەست بە باشتربوون بکەن تەنها بە گوتنی چەند وشەیەک بۆیە دەروونناسان سەرەتا گوێتان لێ دەگرن و لە کێشەکەتان تێدەگەن. ئەوان پرسیارتان لێدەکەن بۆ ئەوەی باشتر کێشەکانت دەستنیشان بکەیت.
ئامۆژگاریت ناکەن، بەڵام ئەوە کۆتایی نییە تەنیا ڕێگە چارەتان پیشان دەدەن. پرۆسەی چاکبوونەوە تەنها بە گوتنی چەند وشەیەک ڕوو نادات، ئەگەر وایە، ئێمە وشەی جادووگەر بەکاردەهێنین لەجیاتی دەروونناس.
دەروونناسەکان تەنها بەدوای دڵخۆشییەکی زیاتردا دەگەڕێن لە ژیان و لێبوردەیی بۆ بەرزبوونەوە و نزمبوونەوەکانی و کەمێک ئارامی به مێشک ئەبەخشن بۆ ئەزموونکردنی تەندروستی دەروونی زیاتر لە ناو ژیانی ئێوەدا.
ئەگەر دەروونناسان ئامانجیان ڕزگارکردنی ژیانی خەڵکی بێت، نەک تەنها بۆ ڕازیکردنی پێویستییە داراییەکان و گۆشەیەکی بەهێزی بینین، ئەوە مانای ئەوەیە کە زۆر ئاسانە خۆی لە شوێنی ئەو کەسە دابنێت، بە شێوەیەکی تر بەڵام بە تەواوی نا؛ چونکە زۆر کێشە هەیە لە چارەنووسی مرۆڤدا مۆداخلی هەیە و لەبەر ئەوەی چارەسەرێکی ژیرانە و گونجاو بۆ کێشەکان دەدۆزێنەوە و ڕێژەی هەڵەکان کەم دەکەنەوە و بەم شێوەیە ئێمە زووتر ئەنجامە خواستراوەکان بەدەست دەهێنین.
* لەکۆتاییدا سپاس و پێزانین بۆ بەشداریت دیمانه.
- زۆر زۆر سپاس بۆ ئێوە. پەیامی کۆتایی من ئەوەیە کە دەرووناسیش وەک هەموو خەڵکانی ئاسایی وایە تەنیا ئەوەیە کە بەدڵ و بەگیان لەخزمەتی ئێوەدایە. منیش ئەڵێم با هەوڵ نەدەین لە بەرامبەر یەکتردا، لە سەر شتهایەکی هیچ و پووچ یەکتر بڕووخێنین و قسەی ناحەز و قسەیەک کە تا کۆتایی ژیانمان دڵی یەکتر بریندار بکات نەیکەین چونکە ئێمەی مرۆڤ چەندە دەژین تا بە دڵ ئێشاوی و برینداریەوە بژین. تکایە لوولەی قسە ناحەزەکانمان با ڕووبەڕووی یەکتر نەبێت و دڵی یەکتر بریندار بکەین.
آدرس کوتاه خبر:
