فلسفه مهاجرت یا کوچاندن کُردها/ پراکندگی جمعیت کردها در ایران

روزگاری بدی است درست وقتی در آتش می‌سوزی... همه به بهانه آب آوردن، می‌روند.

علت پراکندگی ملت کُرد کوچاندن بود یا ساکن همان منطقه؟

در قران کریم سوره هود آیه 44 امده است بعد از طوفان تمدن از جودی آغاز شد؛ کلمه جودی همان گوت کوه بلند است که در متون باستانی هوری‌ها امده است که به عربی به جودی نوشته شده است نام تمدن گوتیان از همان کوه امده است. این حکومت از اناتولی اغاز شد و تا دریاچه ارومیه (اسپوتا) حکمرانی می‌کردند. از شمال قفقاز(نام قفقاز از نام سکایی kroy-khasis کروی-خاسیس به معنی یخ درخشان، سفید یا برف گرفته شده‌است. در شکل یونانی Kaukasos خوانده می‌شود) از جنوب به ایلام پس قلمرو کورد نژاد‌ها وسعتی کم نداشت. انها دارای گویش‌های کلهر. زازاکی. هتی. گوران. هورامی. لک. لور. شکاک کورمانج و سوران بودند.

کوردان از نظر تعداد در شمار مهم‌ترین اتنیک‌های ایران به‌شمار می‌روند؛ شامل اقوامی معتبر مانند حیدرانلو، جلالی، شکاک، بیگزاده، زرزا، هرکی، منگور، دهبکری، فیض ا... بیگی، ملکاری، بریاجی، گَورک، سوسنی، پیران، مامش، تیله کویی، مکری، اردلان، کوماسی، کمانگر، گلباغی، چرداولی، کبودوند، اورامی، قبادی، ولدبیگی، جاف، باجلان، کلهر، زنگنه، سنجابی، کاکاوند، ترکاشوند، گتوند، شوهانی، ملکشاهی، ارکوازی، بیرانوند، حسنوند، شادلو، زعفرانلو، مدانلو، جهانبیگلو، خواجه وند، دالوند، عبدالملکی، عمارلو، جلالوند، رشوند، سیلاخوری، سپانلو، عقیلی، پازوکی، ساکی، خزل، خزایی، کورد، ایوان، سلگی و غیاثوند ودلوان می‌باشند که قسمت اعظم آنان در منطقه وسیعی از شمال غرب و غرب ایران در سرحدات ترکیه و عراق از جنوب ماکو تا شمال لرستان الی خوزستان سکونت دارند. مراکز عمده شهری مانند تمامی کوردستان و کرماشان و غرب و جنوب دریاچه ارومیه (اسپوتا) در قلمرو اقوام کورد قرار دارد.

کوردهای ایران همه از یک ریشه و نژادند و از ملت اصیل زاگروس نشین هستند.

از حیث نژادی کردها را می‌توان خالص‌تر از سایر گروه‌های زبانی دانست و پاره‌ای از خصوصیات قدیم جسمانی ایرانیان را در آنها می‌توان یافت. زبان آنها از بازمانده زبان‌های اصیل کهن ایرانی است و در بخش‌های مختلف فرق می‌کند؛ اما دو لهجه کُردی اردلانی که در سنندج و اطراف رایج است و لهجه کُردی مکریانی که در مهاباد و اطراف رایج است دو لهجه اصلی زبان کُردی گویش کُردی مرکزی محسوب می‌شوند.

سرباز مادی با لباس رزم که این لباس وپوشش هنوز هم درمیان کردها باکمی تغییر مرسوم است

- زاغه‌مرز: عبدالملکی

- ساری: عبدالملکی، گلبادی، جهان‌بیگلو

- کلاردشت: خواجه‌وند

- جویبار: مدانلو

- کجور: خواجه وند در شهر پول ساکنند در شهر کجور (حق‌پرست، سیاه سرانی، جعفری، خداوردی، کاظمی، موسوی)، در روستاهای انگیل، لیگوش، نیتل و گنگر (خداکرمی، زریری، اله وردی، مرادی، امیری، اقاجانپور)، کینج، خوشل، روستای کشکک (تیره علیخانی)

- کدیر: طایفه کرد

- بابل: کردهای بازگیر در محله بازگیرکلا در شهر بابل

- گرگان: کاکاوند

- فندرسک‌: جهان‌بیگلو

- کردکوی: عقیلی، منوچهری، کیا، کیانی، زعفرانلو، کاکاوند، جهانبگلو، عمرانلو، دوانلو، سپانلو، عرب خویشانلو، حسینلو، طایفه‌های کرد زیدی، باباکردی.

- کُردهای اهل تشیع به همراه ترکمن‌های اهل تسنن دو گروه عمده تشکیل‌دهنده در جمعیت شهرستان مراوه تپه در این استان هستند.

قوم کُرد نام خود را به شهرستان کُردکوی در این استان داده‌است.

شهرستان رودبار و پیرامون (رودبار الموت، شهرستان سیاهکل، شهرستان املش، شهرستان تنکابن و نیز شهر لاهیجان) کانون کردنشین استان گیلان شمرده می‌شود؛ در نتیجه تیره‌های بزرگ کردزبان به ویژه عمارلو در سرتاسر این نواحی حضور انبوه دارند.

از کنفدراسیون عمارلو تیره‌های زیر در شهرستان رودبار می‌زیند:

- در بخش عمارلو شهرستان رودبار: عمارلو، قبه کرانلو، استاجلو، بیجانلو، بیشانلو، شمخانلو

- طوایف سلخوری یکی از طوایف ایل غیاثوند که در روستاهای دشترز، زکابر و زرده کش از توابع بخش عمارلو ساکن هستند که به زبان کردی لکی صحبت می‌کنند.

گل گل سلخوری، اولادی سلخوری، یارکه سلخوری بخشی از این طوایف هستند.

- در بخش مرکزی شهرستان رودبار (رحمت آباد): برامکله، حاتمی، پیراصلو، عمارلو

- در بخش مرکزی شهرستان رودبار (گلوگاه): بهتویی، ولی یاری، چمشگزک

- در بخش رانکوه شهرستان املش: ایل صوفی

- در شهر لاهیجان و حومه: خاندان صوفی، و طایفه حبیبی در شهر لاهیجان و طایفه حبیبی در روستای آهندان لاهیجان بخش آزارستانکی زندگی می‌کنند. خانوارهایی از طایفه حبیبی در لنگرود ساکن شده‌اند؛ ایشان نام خانوادگی لاهوری لنگرودی را برگزیده‌اند.

- در شهرستان لنگرود طایفه جلالوند به سر می‌برند که ریشه در استان کرمانشاه دارند و پیرو آیین اهل حق هستند.

- تیره‌های بسیاری از ایلات عمارلو و رشوند در شهر رشت ساکن شده ا‌ند.

رشوند و زعفرانلو، ارامانلو، کیوانلو، قراچورلو، ارکوازی، عمارلو، شادلو، برقی پور، (شاملو)، باوه نور، قیطول. ایل موصلانلو در شهرستان ماهنشان کُردزبان هستند.

به لحاظ دموگرافی تاریخی، شهر سهرورد از توابع استان زنجان یک شهر کُردنشین و اهل سنت بوده که امروزه زبان کُردی در این شهر جای خود را به زبان ترکی داده‌است.

در شهرستان خلخال زبان کردی کرمانجی در بخش مرکزی در دهستان لنبر و روستاهای اطراف رایج است. هفت ایل کردتبار این شهرستان عبارت‌اند از: دلیکانلو، کلوکجانلو (شاخه‌ای از شکاک‌ها) احمدلو، شادلو، رشوند و مامانلو.

جهت شرقی- غربی دامنه‌های جنوبی رشته کوه البرز

- کردهای گرمسار: شادلو و قراچورلو.

تاریخ استقرار ایشان به سال ۱۰۰۶ هـ. ق که حرکت تاریخی کرد از جنوب قفقاز به آذربایجان و از آنجا به خوار و ورامین و از آنجا به خراسان انتقال یافته‌اند، می‌رسد. برخی از قراچورلوها و شادلوها درخوار و ورامین اسکان یافته‌اند. کردها در روستاهای حسین‌آباد کردها، علی‌آباد، قلعه خرابه و جلیل‌آباد ساکنند. مسعود کیهان در سال ۱۳۱۱ هـ. ش تعداد آن‌ها را ۱۲۰ خانوار نوشته‌است.[۱۸]

شهر آرادان استان سمنان یکی از پایگاه‌های ایل کُرد پازوکی می‌باشد.

کردهای دماوند و خوار و ورامین: طایفه‌های کردبچه، جاوان، (جابان)، باجمانلو، سربندان (ابرشیوه)، شادلو، سیلسپور، سیاه منصوری، زعفرانلو، و ایزانلو. و جمعیت بسیاری از ایل ارکوازی (کلکو). (نافری). (نفری)

مردم چهار قصبه به نامهای، سربندان، جابان، سرخ ده و خسروان، از توابع شهرستان دماوند در شرق استان تهران به زبان کوردی کرمانجی تکلم می‌کنند. مردم این قصبه‌ها از کردان کرمانج هستند که در زمان قاجار از خراسان به این منطقه کوچ داده شدند.

ساکنین بومی برخی از محلات مرفه نشین شهر تهران مهاجرین کُرد و لر بوده‌است. به عنوان مثال ساکنین بومی محله کامرانیه مردمان کُرد بوده و ساکنین بومی محله قیطریه مهاجرین لر و کُرد کرمانشاهی (ایل کلهر) بوده‌است.

بسیاری از بومیان دو شهرستان ورامین و پاکدشت افراد ایل‌های پازوکی و کردبچه بوده‌اند. ایل کرد پازوکی نام خود را به دهستان بهنام پازوکی جنوبی در شهرستان ورامین در این استان داده‌است. همچنین بومیان شهر رودهن افراد منسوب به ایل کردبچه بوده‌اند.

ایل کُرد سیل سپور در نقاط مختلف از جمله فیروزکوه، ورامین و شمیران زندگی می‌کنند.

طایفه یاری بیگی، مافی، کرمانی، ولی یاری و.. کردهای منطقه تاکستان قزوین و (زنجان): زعفرانلو، ارامانلو، کیوانلو، نفری، کلکو، قراچورلو، عمارلو، شادلو، برقی پور (شاملو)، باوه نور، و قیطول(ارکوازی). ایل غیاثوند و طوایف زیر مجموعه آن نیز در قزوین ساکن هستند؛ که اصالتاً لک زبان هستند.

در شهرستان کرج و استان البرز خاندان کوردعلی‌پور و برقی‌پور ریشه در مناطق کردنشین غرب ایران دارند.

قراجه‌داغ (امروزه ارسباران) مسکن شش ایل کردتبار اهل حق و نیز شیعه است؛ که، امروزه زبان ترکی آذربایجانی در میان ایشان رایج شده‌است:

- چلبیانلو

- محمدخانلو

- حسین‌اوغلو

- حاجی‌علیلو

- حسن‌بیگلو

- قراچرلو

افراد این ایل‌ها در تمامی شهرهای استان به ویژه شهرهای سراب، میانه، اهر، کلیبر، بناب، ملکان، مراغه، هشترود، تبریز و بستان‌آباد پراکنده هستند.

همچنین، در ناحیه بزرگی در شمال‌غربی و شمال‌شرقی میانه، شکاک‌های ترک‌زبان حضور دارند.

ایل‌ موصلانلو در شهرستان چاراویماق کردزبان هستند.

- کردهای منطقه ماکو، شوط، پلدشت، چایپاره، چالدران و خوی: ایل جلالی، بیگ زاده، ایل پنیانشین، ایل شکاک، ایل میلان و هرکی

- کرهای منطقه ارومیه و سلماس طایفه‌های ایل شکاک در سلماس، بیگ‌زاده و ایل هرکی در غرب ارومیه

- کردهای منطقه پیرانشهر: ایل‌های پیران و مامش. طایفه‌های میش‌دار، پیش‌دار، صالح راد، لاهیجانی، مهرفام و موریک.

- کردهای منطقه نقده: ایل زرزا، ایل سادات

- کردهای منطقه اشنویه: ایل و طایفه‌های هرکی، زرزا

- کردهای منطقه مهاباد: ایل‌ها و طایفه‌های دهبکری، منگور، مکری، گورک، عثمان بیگی

- کردهای منطقه سردشت: ایل‌ها و طایفه‌های میرزا و حسن زاده، باسک کوله، ایل گورک، گاله، ایل کیومرثی، بریاجی، پیشدری، کلاشی و ایل مکری، همه وند

- کردهای منطقه بوکان: دهبکری، مکری، فیض الله بیگی، گورک، بابامیری، سلیمانی

- کردهای منطقه مرکور و ترکور: ایل هرکی و کردهای دری

- کردهای منطقه شاهین دژ: اندکی از ایل خزل، ایل چهاردولی، موصلانی، زعفرانلو و گروس

* ایل چهاردولی: چهاردولی‌ها در شهرستان اسدآباد در غرب استان همدان ساکن هستند. چهاردولی اسدآباد یکی از دهستانهای چهارگانه شهرستان اسدآباد است. این دهستان در شمال بخش واقع شده و از شمال به دهستان چهاردولی بخش قروه، از جنوب به دهستان جلگه افشار، از خاوربه کوه آلماقولاغ و از جانب باختر به دهستان کلیائی اسدآباد محدود است. قسمت مرکزی شمال دهستان دشت، و جنوب باختر و خاور آن کوهستانی است. سردسیر است. زمستانهای آن طولانی و تابستان‌های آن معتدل است. قریه‌های کوهستانی از چشمه‌ها و قریه هائی که در دشت واقع‌اند ازرودخانه شهاب آبیاری می‌شوند. محصول عمده دهستان: غلات، حبوبات، پیاز، توتون و لبنیات است. این دهستان از ۲۷ آبادی بزرگ و کوچک تشکیل شده و جمعیت آن در حدود ۸ هزار نفر است؛ و قراء مهم آن: کمک علیا، کمک سفلا، قمشانه، حسن‌آباد امام، پیرملو، ایوراع، قره بلاغ و آهوتپه می‌باشد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج ۵).

- بهتویی (بتوئی)

- ایل جمور

- کلهر

- خزل (خزائی)

- زنگنه

* ترکیب جمعیتی شهرستان اسدآباد در این استان شامل طوایف فارس، کُرد، لر و ترک می‌باشد.

در استان مرکزی ایل کلهر زندگی می‌کند که ریشه در ایل کلهر استان کرمانشاه دارد. ایل کلهر در حوالی شهرستان ساوه و در بین رودخانه قره چای و شهرستان همدان سکنا دارد.

مهم‌ترین ایلات کرد در این منطقه عبارتند از. سرشیو (در مرز عراق، در جنوب بانه)، تیله کویی (Kurdicized در سراسر سنته و زاگا)، اردلان (در سنه سنندج این طایفه بنیانگذار سنندج بوده و بیش از هفتصد سال برمناطق کردنشین از همدان تا موصل حکومت می‌کردند، جاف (جنوب غربی سنه سنندج)، هلیلان (جنوب شرقی کرمانشاه)

- طوایف کردهای بانه: طایفه‌های شهیدی، بهرام بیگی، احمدی، توکلی، لطف‌الله بیگی و همه وند

- طوایف کردهای منطقه سقز: فیض الله بیگی، گورک، تیله کوهی، جاف، کلالی، طباطبایی

- طوایف کردهای منطقه سنندج: طایفه‌های اردلان سنندجی: حبیبی، کلماسی، کلکو، فهیمی، آصف، اردلان، شاه ویسی، بابان، وکیل، صادق وزیری، مسعود وزیری، معتمد وزیری، آصف وزیری، مردوخی و...

- طوایف کردهای منطقه بیجار گروس: طایفه گروس،طایفه خواجه‌وند، طایفه سیاه‌منصور، طایفه کبودوند گروسی و...

- طوایف کردهای منطقه کامیاران: طایفه‌های کمانگر، لطف‌الله بیگی، شهیدی، کشککی، احمدی و سلیمانی که طبق عهدنامه ارزنة الروم از سلیمانیه به این منطقه کوچ کردند.

- طوایف کردهای منطقه قروه: چهاردولی

مهم‌ترین ایلات را می‌توان باجولوند.ایل شاهیوند. دلفان. سلسله. طوایف طرهان و ایل چگنی نامید؛ که به جز چگنی همه لک زبان هستند و قسمتی ازایل ارکوازی (طایفه چواری)در ایل دلفان است.

کُردهای لک کمابیش ۵۰ درصد جمعیت استان لرستان را تشکیل می‌دهند. شهرستانهای کوهدشت، سلسله (الشتر)، دلفان (نورآباد) و رومشکان و بخش‌هایی از توابع شهرستانهای خرّم آباد و بروجرد کُردنشین هستند. در دو شهر خرّم آباد و بروجرد و سایر شهرهای غیرلکنشین الیگودرز، ازنا، دورود، و چگنی نیز طوایف کُرد لکتبار زندگی می‌کنند. بخشی بزرگی‌از مردمانی که امروزه به زبان لری خرّم آبادی صحبت می‌کنند، از تبار کُردهای لک هستند که در زبان و فرهنگ لری خرّم آبادی ادغام شده‌اند.

گوران، نانکولی، شرفبیانی، کرندی و ایل جمور که از طوایف چادرنشین کرد استانهای کرمانشاه - همدان می‌باشند.

• ایل‌ها و طایفه‌های: قلخانی» قبادی، چوپان، کاوه، باباخانی، ولدبیگی، مصطفی سلطانی، کانی سانی.

• کردهای منطقه پاوه: طایفه امامی در بانه‌وره، طایفه ایناخی در سریاس، کلاشی، میرعبدلی، رماسی در شمشیر تاوگوزی (جوانرود)، ولدبیگی، رستم بیگی، باباخانی و...

• ایل‌های کلهر، سنجابی، زنگنه، کلیایی، جاف، ایل خزل، باجلان در شرق و غرب و ایل سومار و ارکوازی در استان کرمانشاه و خاندان بابان با نام فامیلی سلیمانی و پاشایی که طبق عهدنامه ارزنة الروم از سلیمانیه به نواحی شمالی کرمانشاه کوچ کردند و...

ایل ملکشاهی، ایل شوهان، ایل خزل، ایل ارکوازی، ایل میه خاس (میش خاص)، ایل بیری (بدره ای)، ایل دیوالای (دهبالایی)، ایل پنجستون، ایل عالی‌بیگی (آلی‌وه‌ی)، ایل ریزه‌وند (معروف به ایل چهاردولی) [نیازمند منبع] ایل زرگوش، ایل کلهر، کولیوند (لک)، در منطقه زرین آباد (پهله و میمه pahleh) در مرکز استان ایلام ایلی معروف به ایل کردلی یا ایل کرد وجود دارد که شامل طوایف متنوعی است که در گستره بزرگی پراکنده هستند.

در چند روستا در جنوب اهواز ساکن هستند. طایفه‌های کرد حسین خانی، زنگنه و کردزنگنه در شهرهای باغملک، قلعه تل، ایذه و رامهرمز ساکن هستند و به کردهای جنوبی مشهوراند.

ایل کلهر تقریباً ۱۸ درصد جمعیت شهر خرمشهر را تشکیل می‌دهد که از کرمانشاه به شهر خرمشهر تبعید شده‌اند.

تیره کردستانی در شهر آبادان ریشه در شهر بیجار دارد. تیره‌های دیگر با ریشه کردستانی در آبادان وجود دارند که در بافت جمعیتی آبادان ادغام شده و به زبان فارسی و لهجه آبادانی صحبت می‌کنند.

ایل زنگنه و ایل کُردتبار تیله کوهی در این استان ساکن هستند.

ایل کُرد گلباغی در شهرهای اصفهان، گلپایگان، کاشان و همچنین نایین زندگی می‌کنند. آنها منسوب به استان کُردستان هستند و در زمان پهلوی اول به استان اصفهان کوچانده شدند.

در استان اصفهان طایفه عقیلی ریشه در کردستان دارد. طایفه خواجه‌وند از شهرستان بیجار به گلپایگان مهاجرت کرده‌اند. علاوه بر این گروه پرشماری از کردهای زنگنه، کوردزنگنه در سراسر استان اصفهان منتشرند. کردهای بیرانوند از قدیم در کاشان ساکن بوده‌اند.

طوایف بسیاری که به زبان لکی تکلم می‌کنند در شهر قًم از قدیم ساکن بوده و در اصل از لک‌های کرمانشاه هستند.

در زمان پهلوی اول گروهی پرشمار از کُردهای ایل گلباغی از شمال استان کُردستان به شهر یزد کوچانده شدند که امروزه بیشتر از عناصر استحاله‌یافته در جمعیت این شهر به‌شمار می‌آیند.

مردمان شهر مهردشت یزد از کردهای منطقه پیرانشهر و مهاباد بوده و از ایل منگور هستند که به این منطقه تبعید شدند.

در شهر یزد و سایر شهرهای استان یزد تیره‌هایی از کردهای زنگنه و کوردزنگنه زندگی می‌کنند که در اصل از کردهای باغملک و رامهرمز هستند، به این منطقه کوچ کرده‌اند.

کردهای چهار محال و بختیاری

ایل زنگنه در این استان ساکن هستند.

مهم‌ترین طوایف کرد فارس کردشولی هستند. کردشولی‌ها که پیش از در قرن نوزده میلادی وارد فارس شوند زمانی را در میان ممسنی‌ها یا بختیاری‌ها گذرانده‌بودند جذب اتحادیه ایلی قشقایی شدند اما پیش از جنگ جهانی اول دوباره استقلال خود را بازیافتند. در ایل عناصر ترکی نیز یافت می‌شود به‌طور خاص تیره خلجی. عمده زنگنه‌ها ساکن کرمانشاه هستند اما تیره‌هایی از ایشان وارد بختیاری کهگیلویه و فارس (شهرستان لامرد) شده‌اند. تیره دیگری که کرد نیستند بلکه ترک هستنداز نوع فسایی طایفه آینالو از ایل خمسه نام دارند و بعدتر در دهستان شش ده قره‌بلاغ نزدیک فسا ساکن شدند. دیگر کردهای فارس عبارت‌اند از تیره‌های ایل نفر و[کلکویی] اوریاد طایفه عمله قشقایی، طایفه دره‌شوری قشقایی و کردلو از طایفه قراچاهیلوی قشقایی. تمامی این طوایف بازمانده طوایفی هستند که همراه کریم‌خان زند به فارس آمده‌اند. در تاریخ نام بیشتری از آن‌ها بوده و امروزه تنها در برخی روستاهای توابع کازرون مانند عبدو و کرون باقی‌مانده‌اند. زبانشان حالتی میان فارسی و کردی دارد اما ویژگی‌های زبان کردی و اصطلاحات کردی در میانشان رایج است. برخی از طوایف کوهمره سرخی نیز کرد تبار می‌باشند که زبانشان ویژگی‌های زبان کردی را دارا است.

در حال حاضر در استان فارس، گروهی از کردها زندگی می‌کنند که خود را کرونی می‌نامند؛ این گروه در حدود ۱۰۰۰ خانوار هستند که در روستاهای شیراز و کازرون و سپیدان زندگی می‌کنند. سه روستا صد در صد کرد و ۱۱ روستای مشترک با فارس‌ها. اینها به زبان کردی کرمانشاهی صحبت می‌کنند. ۱۷ خانوار از کردهای شیراز هنوز کوچ روی می‌کنند. در لارستان فارس ۱۰ هزار نفر کرد هستند که پیرو مذهب اهل سنت شافعی بوده‌اند.

گروهی دیگر از کردهای فارس، طوایف شبانکاره هستند.

در دوره صفویه عده‌ای از ایل زنگنه از کرمانشاه به روستاهای بین اهرم و برازجان (آباد، سمل، گلنگون، گندمریز، ابولفیروز و ننیزک) نقل مکان کردند و حکومت محلی در این قسمت تشکیل دادند که از آن زمان تا اوایل قاجار به این قسمت از استان بوشهر بلوک زنگنه می‌گفتند.

کُردها و لرها اقوام مهاجر سنتی در شهر بندر عباس می‌‌باشند که به طور عمده در مشاغل پیمانکاری در اسکله‌ها و بنادر و شرکت‌های خصوصی مشغول به فعالیت تجاری هستند.

کُردهای مقیم شهر بندر عباس در ابتدای مهـاجرت خـود، عمـدتا مهـاجرت از نـوع انفرادی را انتخاب کرده اند، اما با گذشت زمان و احساس امنیت شغلی و تأمین مسـکن و معیشت، خانواده های خود را نیز به شهر بندر عباس انتقال داده‌اند.

همچنین کردهای لک در شهرهای مختلف استان هرمزگان ساکن هستند.

طایفه جلیلوند در اصل از کردهای کرمانشاه بوده‌اند که به شهر کرمان نیز کوچ کرده‌اند.

• طایفه‌های بامری در جبال بارز، و افشار قاسملو (قاسم اولادی).

رد پای کردهای کرمان تا کهنوج و بم هم دنبال شده‌است. مهنی‌ها در سیرجان و رفسنجان هستند؛ در دامنه کوه‌های بارز.

این حکومت اولین تمدنی بود که ملت خود را با مجلس به اسم هجمنه که متشکل از هشت نماینده بود اداره می‌کردند(دیاکونوف)

بعداز خشک سالی انها به طرف جنوب حرکت کردندو صد سال بر بین النهرین حکومت کردند در منابع تاریخ امده است بعضی ازانها به طرف شرق قلمرو خود مهاجرت کرند یعنی به هند (راز درختان بلوط)

حکومت‌های کوچک به نام های لولوبی .کاسی .اورتویی.مانایی.که قلمروی انها بیشتر در خاک ایران بوده است وحکومت های هیتی وهوری ومیتانی نیز در شامات بودند یعنی ترکیه وعراق و سوریه (تاریخ ایران باستان)

این حکومت ها هیچگاه از بین نمیرفتند فقط حکومت از یک قوم به قوم دیگر واگذار می‌شد که بعد ها اولین امپراتوری با متحد شدن این حکومت ها ایجاد شد به اسم ماد به رهبری دیاکوکه قلمرو او فراتر از شام از غرب واز شرق به رشته کوه هیمالیا می‌رسید.

پس بااستدلال به این نظریه های میتوان گفت نژاد کوردها در این مناطق بوده اند وفقط تحت تاثیر فرهنگ بعداز ورود ترک ها وادغام فرهنگ انها با اصیل تر وغنی ترشده است از نظر فرهنگی واجتماعی چون کورد نژادها از فرهنگ ملل دیگر به نفع خود استفاده می‌کردند برای اینکه کورد نژادها ملتی صلح طلب ومدافع خاک خود هستند.در مناطق همچون خراسان کوردنژاد بوده است در این مسله هیچ شکی وجود ندارد( ائین‌های مقدس)

ادامه دارد: قسمت دوم