صادرات گیوه هورامان همچنان در رکود کامل

صادرات گیوه استان کرمانشاه از سالی بیش از 8 میلیون دلار در اوایل دهه 90 به رقمی نزدیک به صفر طی سه سال اخیر رسیده است. این یادداشت به دلایل اصلی این رکود می‌پردازد.

تولیدات برخی مشاغل ممکن است صادرات قابل توجهی نداشته باشد ولی از اشتغال زایی بسیاری برخوردار است و گیوه بافی یکی از آن مشاغل است. سال هاست خانواده های بسیاری در منطقه اورامانات و به نسبت کمتر در برخی شهرستان‌های استان کرمانشاه از طریق گیوه‌بافی امرار معاش می‌کنند. حتی در برخی سال‌ها و در اوایل دهه 90 صادرات گیوه به اقلیم کردستان آنقدر رونق یافت که رقم‌هایی بیش از 8 میلیون دلار در سال هم ثبت رسید و حدود حدود 5 هزار گیوه‌باف در استان از این طریق امرار معاش می‌کردند. ولی پس از آغاز تحریم‌ها و همزمان با اعمال سیاست‌های جدید ارزی بانک مرکزی، رونق صادرات گیوه کم کم رو به افول رفت.

بر اساس این قانون تجار و بازرگانان از اردیبهشت سال 97 ملزم شده‌اند که ارز حاصل از صادرات را از طریق سامانه نظام یکپارچهٔ معاملات ارزی (نیما) به بازار عرضه کنند. با توجه به ارز ناچیز حاصل صادرات گیوه، بازرگانان منطقه، عطای صدور این کالا از طریق مرزهای رسمی را به لقایش بخشیده‌اند؛ به گونه‌ای که صادرات گیوه از روزانه ۲ هزار جفت به عددی تقریبا نزدیک به صفر رسید و این وضعیت عدم استقبال همچنان ادامه دارد.

هر چند سال گذشته برخی مسئولین این افت شدید صادرات گیوه را به اختلاف ارزش ریال و دینار و بالارفتن تعرفه گمرکی طرف عراقی نسبت دادند ولی بازرگانان آشنا به این حوزه بیشتر بر موضوع الزام ارایه ارز حاصل از صادرات از طریق سامانه نیما به عنوان عامل اصلی رکود تاکید دارند و افزایش تعرفه‌ها را در مقایسه با سود حاصل از فروش، چندان چشمگیر ندانستند.

به نظر می‌رسد دولت در راستای کمک به اشتغال و بهبود وضعیت معیشتی مرزنشینان باید برای برخی صنایع دستی صادراتی مانند گیوه، یک‌سری معافیت‌ها قائل شود و به خاطر اشتغال‌زایی قابل توجه آن، الزام عرضه ارز حاصل از صادرات از طریق سامانه نیما را از گیوه و دیگر صنایع دستی مهم منطقه بردارد.

سال هاست بسیاری از خانواده های منطقه اورامانات از این راه امرار معاش می کنند و از این طریق بیمه شده اند. بازنگری دولت در این سیاست می تواند به اشتغال صدها خانواده در منطقه کمک کند آن هم بدون اینکه نیاز به اختصاص اعتبار خاصی باشد.