باشکوه‌ترین نوروز باستانی روستای چشمیدر و تقویم کوردی

قرن پنجم هجری یا یازدهم میلادی دوران حکومت سلجوقیان در ایران بود؛ سلطان جلاالدین ملکشاه سلجوقی به پیشنهاد وزیر دانشمندش خواجه نظام الملک دستور طراحی یک تقویم دقیق را صادر کرد و در آن دوران ایران در اوج شکوفایی علمی و فرهنگی بود و دانشمندان زیادی داشت که اینکار را انجام بدهند.

گروهی از زبده‌ترین دانشمندان و منجمین از جمله عمر خیام برای تهیه تقویمی درست دست به کار شدند و تقویمی با قدمت زیاد طراحی کردند و بدینگونه نام سلطان جلال الدین به تقویم جلالی مشهور شد.

سال جلالی از اول بهار آغاز می‌شود و دوازده ماه سی روزه دارد و پنج روز اضافی در پایان ماه دوازدهم که روی هم می‌شود ۳۶۵ روز روز اول سال در تقویم جلالی یعنی روز ورود خورشید به اعتدال بهاری یا روز ورود خورشید به نخستین درجه برج حمل هماهنگ است سال مسیحی بر اساس سالنامه گریگوری طراحی شده که نخستین بار از سوی پزشکی اهل ناپ پیشنهاد شد و در تاریخ ۲۴ فوریه ۱۵۸۲ توسط پاپ گریگوروس هشتم به عنوان سالنامه رسمی پذیرفته شد و هنوز هم به عنوان تقویم میلادی در اکثر کشورهای جهان تقویمی رسمی بشمار می‌رود.

تقویم گریگوری در ۲۵۰۰ سال یک روز خطا دارد و در حالیه که سال جلالی به خاطر هماهنگی‌اش با نجوم همیشه مطابق با سال خورشیدی است و تا امروز دقیق‌ترین تقویم جهان به شمار می‌رود اما مطالعه تقویم سالنامه رسمی پذیرفته شد و هنوز هم به عنوان تقویم میلادی در اکثر کشورهای جهان تقویمی رسمی بشمار می‌رود.

اما مطالعه تقویم جلالی در یافتن ریشه‌ی نوروز چشمیدر کمکی روز -نمیکند بهتر است باز هم به عقب برگردیم یعنی بیش از تقویم جلالی تقویم پارسی یا زردشتی متو در ایران رایج بود اردشیر اول هخامنشی که از ۴۶۵ تا ۴۲۵ بیش از میلاد مسیحی پادشاه برگ ایران بود و تقویم زردشتی را رایج ساخت نشانه‌هایی از این تقویم در سنگ نوشته پیش بهستان توسط داریوش برجای مانده است.

در این تقویم ماه‌های سال ۳۰ روز دارند و در پایان دوازده ماه پنج روز اضافه میشود که روزهای پنجه یا پشته نامیده می‌شد و هر چهار سال یکبار یک روز به نام «اورداد» به معنای روز اضافه به روزهای پنجه اضافه می‌شد که همان سال کبیسه است. در تقویم زردشتی روزهای هفته اسفند اسم نداشتند اما در عوض تمام روزهای ماه اسمی مخصوص داشتند؛ یعنی سی نام برای سی روز دوازده تا از این سی نام‌ها بروی دوازده ماه سال هم گذاشته شده بودند که مثلا روز دوم هر ماه بهمن نام داشت که در عین حال نام یازدهمین ماه هم میباشد یا پنجمین روز اسفند اسپند نام داشت مه نام دوازدهمین ماه هم بود به همین خاطر در هر ماه یک روز هم نامش تعطیلی بود و جشن می‌گرفتند یعنی مثلا دوم بهمن و پنجم اسفند و همین متوال برای دیگر ماه‌ها...

جشن نوروز چشمیدر هم در چهارم اسفند برگزار می‌شد که در تقویم زردشتی این روز اسفندگان است. هرساله با حضور مردم از اکثر نقاط کشور این مراسم باشکوه و پر جمعیت برگزار می‌گردد.

پیشاپیش سال۲۷۲۳ کُردی و۷۰۴۵ میترایی را تبریک می‌گوییم