طوفان توریسم چالش ویران کننده هویت کورد و محیط زیست کردستان

صنعت توریسم در عصر حاضر یکی از حوزه‌های اشتغال‌زا و پردرآمد و تقویت کننده قدرت تاب‌آوری اقتصاد در برابر نوسانات عادی و جنگ اقتصادی است به این علت کشورهای پیشرفته تمام بسترهای توسعه آن را فراهم کرده و بخش بزرگی از منابع توسعه را به آن اختصاص داده‌اند.

گردشگری جدای از فواید اقتصادی از قدرت تاثیرگذاری فرهنگی و اجتماعی نیز برخوردار است اما نوع کارکرد این پتاسیل به نسبت ماهیت سیاسی حکومت، قوانین موضوعه، میزان اراده مجریان قانون و میزان تاثیرپذیری جوامع مقصد متفاوت بوده و می‌تواند هم سازنده باشد و هم شکننده.

این یک واقعیت است که نبود شناخت جوامع انسانی از همدیگر بانی تفکر کافر پنداری و حس برتری‌طلبی و بروز جنگ‌های نژادی و عقیدتی است که تاریخی سیاه از خون‌ریزی را رقم زد که گسترش گردشگری یکی از راه‌های کاهش این تنش‌هاست زیرا با به گردش در آوردن انسان‌ها در نقاط مختلف باعث افزایش شناخت انسان‌ها از همدیگر، تقویت علایق عاطفی و کاهش حرارت‌های ایدئولوژیکی می‌شود.

اما گردشگری در کنار کارکردهای مثبت دارای کارکردهای منفی متنوعی است که مهمترین آن تخریب هویت‌های فرهنگی، آسیب‌رسانی به محیط زیست، نابودی گونه‌های ژنتیک گیاهی و حیوانی، تغییر نظام تولید به نظام خدمات و تبدیل تولید کننده به گارسون، بازاریاب جنسی، فروشنده مواد مخدر، تلکه‌گیر قمارخانه و الکل فروش می‌باشد.

بنابراین باید قبل از گسترش صنعت توریسم، قوانین و فرهنگ صحیح آن را در مناطق هدف حاکم کنند تا سبب آسیب‌دیدگی اصالت‌های فرهنگی نشود.

در حالی که سرزمین کوردها مملو از منابع طبیعی، معدنی، تجارت خارجی و نیروی انسانی است و نقش اصلی در امنیت غذایی، ایجاد اشتغال، تامین انرژی پاک و مواد اولیه کارخانجات صنعتی را بر عهده دارد اما متولیان اداره کشور و مدیران استان گردشگری را بهترین راه خروج استان از بحران‌های اقتصادی می‌دانند.

گویا این حضرات خبری از تجربه چند صد ساله صنعت توریسم دنیا ندارد که ثابت کرده: 1- صنعت توریسم فاقد برنامه راهبردی جامع و جوانب آسیب شناسانه سبب سرایزی شدن ولگردهای هوسران و ماجراجویان بدفرهنگ به مناطق بکر توریستی شده و موجب وارد شدن خسارات جبران ناپذیر بر پیکر محیط زیست، هویت فرهنگی و انظباط اجتماعی می‌شود که نمود عینی آن را می‌توان در ترکیه، تایلند، بلغارستان و فیلیپین مشاهده کرد.

اگر با دیدی جامع به آنچه که امروزه به عنوان صنعت گردشگری در استان‌های کوردنشین می‌گذرد بنگریم شاید به ظاهر زمینه رونق بازار و دلخوشی معدود فروشندکانی را فراهم کند و نمی‌توان رونق برخی اقلام نظیر صنایع دستی و معرفی زیبایی‌های کردستان را از این منظر نادیده گرفت اما استمرار آن بدون برنامه می‌تواند بانی ویران شدن بنیاد کشاورزی، دامداری، نابودی اصالت‌های فرهنگی و تخریب محیط زیست نیز بگردد.

 هورامان تا قبل از ثبت جهانی و توسعه گردشگری موزه معماری کوردی، مهد عرفان، نمود اصالت فرهنگ کورد بود اما بعد از این 2 رویداد تمام جلوه‌های فرهنگی و تمدنی آن در سراشیبی سقوط افتاد، مراتع سارال غنی‌ترین ذخیره‌گاه ژنتیک گیاهی دنیاست که توسعه غلط گردشگری پای چرخ «آفرود سواران»، آتش کباب «الکل نوشان» را به آنجا باز کرد که اگر چنین پیش رود تا چند سال آینده نابود خواهد شد، از همه ناخوشایندتر باز کردن پای زنان و مردان فاقد عقیده دینی و عرفانی به حوزه عرفان است که اشاره کردن به عواقب آن از عهده این گزارش برنیامده و نیاز به مقاله‌ای ویژه دارد.

2- متولیان اداره کشور و مدیران استانی باید بدانند که اشتغال ناشی از صنعت توریسم فاقد پایداری است زیرا هر توریست به تعداد محدودی یک منطقه را به عنوان مقصد انتخاب می‌کند، علاوه بر این به نسبت افزایش جاذبه سایر مناطق انتخاب خود را تغییر می‌دهد بنابراین پس از چند سال تعداد ورودی چنان کم می‌شود که همه سرمایه‌گذاری‌ها بدون مشتری خواهند شد.