اختاپوس صنوف مزاحم تا کی زندگی شهرنشینان کردستان را رها نمی‌کند؟

زندگی در شهرهای کردستان سالهاست که معنا و مفهوم خود را از دست داده زیرا تمام استانداردهای زیست محیطی، بهداشتی، روانی، فرهنگی، تفریحی و... آن توسط صنوف آلاینده و مزاحم از بین رفته و شهرها بیشتر شبیه زیستگاه‌های انسانی بی‌قاعده هستند.

 سر و صدا و بی‌نظافتی ناشی از فعالیت کارگاه‌های مکانیکی، تعویض روغنی، نقاشی اتوموبیل، کارواش و ....، ترافیک و آلودگی صوتی ناشی از فعالیت بنگاه‌های معاملات خودرو و فروشگاه‌های قطعات یدکی، گرد و خاک بر خواسته از مصالح فروشی‌ها، زباله‌های به جا مانده از وانت‌های دست‌فروشان و آشغال پراکنی دکان‌های خرید ضایعات فلزی، پلاستیکی و نان خشکه هم چهره شهرهای کردستان را کثیف کرده و هم زندگی را بر کام مردم تلخ.

سنندج، سقز و قروه بیش از سایر شهرها اسیر دست صنوف مزاحم هستند و کار به جائی کشیده که دانشگاه علوم پزشکی برخی مناطق شهرها را به علت آلودگی‌های بهداشتی منطقه قرمز و خطرناک اعلام کرده زیرا همه ساکنان در معرض ابتلا به بیماری‌های خطرناک قرار دارند و هم اکنون حجم عظیمی از بیماران شهر در این مناطق سکونت دارند.

عده‌ای بیکاری و فقر را عامل می‌دانند و عده‌ای دیگر به هم ریختگی هنجارها و قواعد برآمده از مهاجر پذیری، اما این موارد همه درست است اما علل فرعی هستند نه علل اصلی، علت اصلی بر می‌گردد به عملکرد متولیان اداره شهر چون اگر آنها درست عمل می‌کردند فقر و بیکاری در شهر به اوج نمی‌رسید و مهاجرت را تبدیل به فرصت توسعه می‌کردند.

بیش از 20 سال است که مدعیان مدیریت شهری ادعای تلاش برای حل بحران‌های زندگی در شهرها دارند اما تا کنون هیچ اقدامی در این راستا انجام نشده و مشکلات کوچک تبدیل به بحران شده و بحران هم جای خود را به فاجعه داده است و از درون این عملکرد غلط برداشت‌های سیاسی با معنای ضد کوردی برآمد که نمی‌توان آن را به راحتی تایید کرد اما می‌توان حق را به منادیان این برداشت‌ها داد.

چند سال قبل چند نفر به نام سرمایه‌گذار حاضر به ورود به احداث مکان تجمیع صنوف آلاینده و مزاحم شدند به ناگاه تعدادی از کلاشان شناخته شده دم خود را برافراشته و تلاش کردند تا با شگردهای زیرکانه از این‌خوان پر نعمت سهمی بگیرند، عده‌ای دیگر به رسم دائمی زندگی خویش تهمت زنی و فحاشی و هشدار دادنهای احمقانه را شروع کردند و باندهای مافیایی در کمین نشسته هم تلاش برای دلالی در معامله زمین را آغاز کردند.

تا نهایتا آب از آسیاب افتاد و طرح به فراموشی سپرده شد، داستان پشت پرده این جریان بسیار است اما گفتنش باشد برای زمان خودش اما در اینجا باید بازهم ضعف مدیریت استان و شهر را مقصر دانست که در طرح موضوع و مدیریت آن خطاهای دانسته و ندانسته بسیار داشتند و ترس و طمع‌های خاص را در سر می‌پروراندند.

اما بازنده این جریان شهرهای کردستان بودند که باخت سنندج چنان بالا و سنگین بود که تا اباد هم جبران نخواهد شد و هم لکه ننگش بر پیشانی مدیریت وقت باقی خواهد ماند که امید است مدیریت فعلی با درک شرایط و عبرت از گذشته این موضوع را به بهترین نخو ممکن مدیریت کند تا بازهم سوء استفاده کنندگان در کمین نشسته وارد میدان نشوند.

در حالی که هنوز متولی احداث شهرک صنوف مزاحم و آلاینده مشخص نشده و هر مدیری در کنار اعلام آمادگی برای همکاری کامل در اجرای این طرح سعی می‌کند تا خود را از تولیت تبرئه کند تا زمانی که تشکیلات اجرائی واحد برای آن ایجاد نشود امیدی به اجرا نیست.

در نشستی که اخیرا در استانداری کردستان برای بررسی وضعیت اجرای طرح انتقال صنوف مزاحم و آلاینده تشکیل شد هر کدام از مدیران اداری و اتحادیه‌های استان به طرح دیدگاه‌های خود پرداختند که هم نویدبخش بود و هم ناامید‌کننده، که اصل گزارش اینک تقدیم می‌شود و قضاوت را به خوانندگان خود می‌سپاریم.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کردستان در خصوص وضعیت اجرای طرح انتقال صنوف مزاحم و آلاینده گفت: مدت 7 سال متولی ساخت شهرک‌های صنفی در استان نامشخص بود که اخیرا دولت طی یک ابلاغیه این بلاتکلیفی را پایان داد و مسئولیت آن بر عهده شرکت شهرک‌های صنعتی قرار گرفت.

محمد بختیار خلیقی افزود: پس از اعلام این ابلاغیه کارگروه ویژه در همه شهرستانها تشکیل شد که تا کنون شهرستانهای سنندج، سقز، مریوان و قروه جلسات مربوط به احداث شهرک را برگزار و تمام مسائل آن از قبیل تعیین زمین و سرمایه‌گذار حل و فصل شده و متقاضیان در انتظار صدور مجوز از درگاه ملی مجوزهای کشور هستند.

وی تصریح کرد: 22 هزار و 117 واحد صنفی دارای پروانه کسب مشمول صنوف مزام و آلاینده در استان داریم که باید به خارج از مناطق مسکونی منتقل شوند که مسئولیت پیگیری احداث شهرک بر عهده فرمانداران قرار دارد.

خلیقی در ادامه اعلام کرد: تعاونی مصالح فروشان و اتحادیه فلزکاران و ضایعات فروشان سنندج زمین 7 هکتاری در روستای سرنجیانه، اتحادیه کالا و خدمات فنی ساختمان، تعمیرکاران خودرو، مصنوعات فلزی و غیر فلزی و خدمات فنی خودرو سقز آمادگی خود برای انتقال به خارج شهر را اعلام و زمین 38 هکتاری را معرفی کردند که در 3 نشست کارگروه تصمیمات لازم اخد و در انتظار توافق سرمایهگذار و اتحادیه هستیم و در مریوان هم زمین 20 هکتاری و سرمایهگذار معرفی شده و در حال طی مراحل قانونی است، در شهرستان قروه هم اتحادیه نمایشگاه داران زمین 4 هکتاری را معرفی کرده و در امتظار تغییر کاربری هستند.

وی تصریح کرد: در شهرستان‌های بانه، دهگلان و کامیاران هم اتحادیه و تعاونی‌ها اعلام آمادگی کرده‌اند اما تا کنون زمین مناسب شناسایی نشده است.

وی خاطر نشان کرد: از 22 هزار و 117 واحد مشمول صنوف مزاحم استان 17 هزار و 613 واحد آن اعلام تمایل به استقرار در شهرکهای صنفی کرده‌اند که امور مربوط به احداث 16 شهرک در حال پیگیری و 4 شهرک هم در دست احداث است.

مدیرکل امور اقتصادی و دارائی کردستان با اعلام خبر تعیین متولی صدور مجوز شهرک‌های صنفی گفت: هیئت مقررات زدائی وزارت اقتصاد و دارائی شرکت شهرک‌ها را به عنوان متولی صدور مجوز تعیین کرد.

محمد مشیرپناهی افزود: باید این نهاد 15 روز پس از بارگزاری مدارک و درخواست پاسخ خود را اعلام کند در غیر این‌صورت درگاه ملی مجوزها راسا مجوز را صادر می‌کند.

شهردار سنندج سخنان خود را با اعلام آمادگی همکاری و هشدار به متولیان امور شروع کرد و گفت: 150 هکتار زمین در روستای سرنجیانه برای اجرای شهرک صنفی تعیین شده که نیاز به همکاری سریع اتحادیه و تعاونی‌ها دارد و شهرداری و شورای شهر با تمام توان در خدمت اجرای این طرح هستند.

انور رشیدی خاطر نشان کرد: این را باید در نظر داشت که پس از خروج واحدهای فعلی بدون شک واحدهای دیگر در همین مکان‌ها جایگزین می‌شوند زیرا تجربه گذشته این موضوع را داریم که باید اتحادیه و نهادهای قضائی و نظارتی شهرداری را در جلوگیری از این رویداد یاری دهند.

وی تصریح کرد: حضور این صنوف در داخل شهر سنندج آسیب‌های جدی به محیط زیست، ترافیک و سیما و منظر شهر وارد کرده است.

رئیس اتاق اصناف قروه ضمن انتقاد از بی‌توجهی به مسئله تامین زمین اظهار کرد: همه اراضی قروه جزو زمین‌های مرغوب کشاورزی هستند که امکان تغییر کاربری آنها وجود ندارد و این امر مانعی بزرگ بررای احداث شهرک‌های صنفی است.

رضائی افزود: اتحادیه مصالح فروشان زمین 58 هکتاری برای احداث معرفی کرده که امکان تغییر کاربری آن وجود ندارد.

وی خواستار تعیین سامانه واحد برای معرفی زمین مناسب شد.

مدیرکل منابع طبیعی کردستان با اعلام آمادگی برای واگذاری زمین به طرح ایجاد شهرک صنفی گفت: قانون اجازه واگذاری اراضی داخل محدوده شهری را نمی‌دهد اما برای خارج از محدوده اختیارات کافی برای واگذاری را داریم.

بهزاد شریفی‌پور افزود: در شهرستان استان زمین مناسب شناسایی شده که در صورت ارائه درخواست حاضر به واگذاری با شرایط مناسب هستیم.

 مدیرعامل اتحادیه مصالح فروشان شهرستان سنندج با انتقاد از مدیریت انتقال صنوف مزاحم گفت: اتحادیه مصالح فروشان از سال 87 تا کنون پیگیر اخذ مجوز احداث شهرک است اما با وصف تامین زمین و سرمایه لازم تا کنون موفق به اخد مجوز نشده‌ایم.

جلال ناظری افزود: زمین معرفی شده نهائی شده و مجوز نمادین هم گرفته‌ایم اما تا کنون درگاه ملی مجوزها اجازه بارگذاری مدارک را نداده است و ما همچنان سردرگم هستیم.

وی تصریح کرد: اگر نمی‌شود و یا کسانی نمی‌خواهند که این شهرک احداث شود مدیریت ارشد استان صراحتا واقعیت را به ما اعلام کند تا هم بیش از این شرمنده همکارانمان نشویم.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار کردستان خواستار تسریع در اجرای انتقال صنوف مزاحم از داخل شهرها شد و گفت: نباید کار را به راه اندازی سامانه درگاه ملی مجوزها موکول کرد و ضرورت دارد تا تمام امور مقدماتی از قبیل واگذاری زمین، تغییر کاربری و پروانه‌های قانونی را در سریع‌ترین زمان ممکن انجام داد.

علی نوری با اعتراض به تاخیر در ساخت شهرک‌های صنفی در کردستان افزود: به هیچ وجه قابل قبول نیست که پیگیری 20 ساله در کردستان جواب نداده باشد اما استان‌های همجوار بیش از 15 سال است که این موضوع را حل کرده باشند.

وی تصریح کرد: استانداری از همه اتحادیه‌ها و تعاونی‌های استان دعوت می‌کند تا در تور بازدید از شهرک‌های صنفی سایر استان‌ها شرکت کنند تا با تجارب آنها آشنا شوند.

مصوبات این نشست عبارت بود از 1- تشکیل جلسات به صورت هر 15 روز یکبار و هر بار مختص یک شهرستان باشد 2- اراضی در نظر گرفته شده به تملک صنوف در آید تا مراحل قانونی را شروع کنند 3- تا زمان حل مشکل درگاه ملی مجوزها در روند صدور پروانه برابر قوانین قلبی عمل شود 4- شهرداری‌ها تخفیفات عوارض صدور پروانه را تعیین و اجرا کنند.