تا پنج قرن پیش، یعنی پیش از شکست ایران از امپراتوری عثمانی در جنگ «چالدران» (۱۵۱۴ میلادی)، همه‌ی سرزمین‌های کُردنشین در داخل مرزهای «ایران» قرار داشتند. پس از شکست فجیع شاه اسماعیل صفوی در جنگی ابلهانه، تمام سرزمین کردستان ِ غربی از ایران جدا و به امپراتوری عثمانی الحاق شد. چند دهه بعد، شاه عباس صفوی، ده‌ها هزار کُرد را به خراسان کوچ داد. دو سال پس از پایان جنگ جهانی اول، با شکست و تجزیه‌ی امپراتوری عثمانی، در معاهده‌ی جهانی «سور» قول تشکیل یک منطقه‌ی خودمختار به کردهای عثمانی داده شد اما سه سال بعد با معاهده‌ی «لوزان» این قول فراموش شد و کردستان غربی نیز به اجبار میان سه کشور «ترکیه»، «سوریه» و «عراق» تقسیم شد. یعنی کم‌تر از نود سال پیش! از همان تاریخ کردهای «ترکیه» و «عراق» به شورش برخاستند و تاکنون نیز از شورش بازنایستاده‌اند. کُردهای «سوریه» تا پیش از جنگ داخلی اخیر، از کمترین حقوق ملّی و فرهنگی برخوردار نبودند و ده‌ها هزار نفرشان حتّی فاقد شناسنامه بودند. تا همین چند سال پیش، کُردهای ترکیه حق تکلم به زبان کردی را حتا در خیابان هم نداشتند و یکی از نمایندگان پارلمان (خانم لیلا زانا) تنها به جرم سخن گفتن به زبان کُردی در صحن پارلمان، به پانزده سال زندان محکوم شد. در ترکیه کُردها را «تُرک کوهی» می‌گفتند. و در قانون اساسی «ترکیه» همه‌ی شهروندان کشور را «تُرک» نامیده‌‌اند. در عراق بعثی، کُردها به صورت انبوه قتل عام شدند و تنها در طول دو سال، بیش از چهار هزار روستای کردستان از روی زمین محو شدند و یکصد و هشتاد و سه هزار زن و مرد و کودک در گورهای دسته‌جمعی جنوب عراق نسل کشی گردیدند. تنها در یک عملیات بمباران شیمیایی ِ حلبجه، پنج هزار کُرد خفه شدند و تنها در یک کشتار انتقامی از عشیره‌ی بارزانی، هشت هزار زن و کودک و مرد بارزانی را تا ابد گم و گور کردند. بیش از یک صد سال آوارگی و کشتار و نسل‌کشی و تقسیم اجباری میان عرب‌ها و ترک‌ها، به ایجاد یک حس عظیم «ملّی» میان کُردها منجر شد و کُردهای ایران نیز به این حس ملّی پیوستند.
«مسئله‌ی کُرد» از مهمترین مسایل خاورمیانه است. کردها هزاران سال است که ساکن سرزمین مادری خویش هستند و همانطور که در بالا گفته‌شد، تا پیش از شکست «چالدران»، در یک کشور و یک سرزمین می‌زیستند به نام «ایران». چه حالا و چه پیش از انقلاب، حکومت‌های ایرانی (جز در مقاطع بحرانی برای مبارزه با همسایه‌ی عرب یا ترک) نه تنها کمترین حمایتی از کردهای چسبانده‌‌شده به کشورهای «ترکیه» و «عراق» و «سوریه» نکرده‌اند بلکه همواره در جهت مصالح سیاسی خویش از آن‌ها بهره گرفته و بعدتر رهایشان کرده‌اند. کُرد ترکیه‌ای، ترک است. کرد عراقی، عرب است. کرد سوری، عرب است و کرد ایرانی، فارس است. این چهار کشور حتّی در اوج دشمنی و رقابت، تنها بر سر ِ«مسئله‌ی کُرد» است که می‌توانند همه‌ی اختلاف‌هایشان را کنار بگذارند و با هم متحد می‌شوند.
راستی وطن ِ کُردها کجاست؟