توسعه کشاورزی کردستان نیازمند تعریف رویکردهای نوین

روژان پرس: نشست کمیسیون کشاورزی و آب اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج با دستور کار ارائه گزارش اقدامات انجام شده از وضعیت منابع آبی توسط شرکت آب منطقه¬ای در سال 1401، گزارش اقدامات اعمالی در خصوص امهال وام‌های خسارت دیدگان بخش کشاورزی، میزان اعتبارات جذب شده تسهیلات و مانده اعتبارات سال 1400 و عملکرد صندوق بیمه محصولات کشاورزی برگزار شد.

رئیس کمیسیون کشاورزی و آب اتاق بازرگانی سنندج با اشاره به واردن خسارات ناشی از خشکسالی به بخش کشاورزی کردستان گفت: حجم این خسارات تا حدی است که بسیاری از کشاورزان علاوه بر ناتوانی در بازپرداخت اقساط معوق بانکی امکان تامین بذر و نهادهای مورد نیاز را هم از دست دادند بنابراین نیاز به حمایت‌های ویژه دارند تا از این وضعیت عبور کرده و قادر به ادامه فعالیت باشند.

محمد سعید احمدپناه افزود: امسال سرمای اواخر زمستان باعث وارد شدن زیان به باغ‌های استان شده و ضرورت دارد تا متولیان دولتی از هم اکنون برنامه برآورد خسارات و تدوین راهکارهای حمایت از باغداران را در دستور کار قرار دهند تا دولت بتواند در موعد مقرر سیاست‌های حمایتی را اعمال کند.

 وی تصریح کرد: اکراین یکی از قطب‌های اصلی تولید گندم دنیاست که بروز جنگ در این کشور موجب کاهش تولید و تجارت این محصول استراتژیک خواهد شد که کشورهای مصرف کننده را با مشکل مواجه می‌کند و کشور ما هم از هم اکنون در تدارک برنامه‌های لازم برای روبرو نشدن با کمبود گندم باشد زیرا احتمال دارد که سال آینده هم مانند امسال حوادث طبیعی پیش بینی نشده سبب کاهش تولید داخلی شود.

 احمدپناه خاطر نشان کرد: مبارزه با آفات، تامین نهاده‌های کشاورزی، ارائه تسهیلات بانکی و تسریع در اجرای طرح مکانیزاسیون از اهم برنامه‌های پیشگیرانه است که باید در دستور ادارات متولی قرار گیرد.

 بخش بزرگی از ذخایر استراتژیک سدها را از دست داده‌ایم

 معاون بهره برداری منابع آب شرکت آب منطقه‌ای کردستان ضمن ارائه گزارش وضعیت منابع آب استان گفت: استان دارای 14 هزار و 530 حلقه چاه کشاورزی، شرب و صنعتی است که سالیانه 407 میلیون متر مکعب آب برداشت می‌کنند، علاوه بر این 3 هزار و 315 منبع پمپاژ از منابع سطحی با 774 میلیون مترمکعب برداشت هم داریم.

 عرفان مومن پور افزود:در زمینه تعادل بخشی هم تا کنون 8 هزار و 146 حلقه چاه غیر مجاز در کل استان شناسایی شده که 1 هزار و 650 حلقه آن مسدود و 3 هزار کنتور هوشمند در سطح استان نصب شده است.

 وی در ادامه اظهار کرد: برای رسیدن به نقطه مطلوب نیاز به همکاری و همراهی کشاورزان و تشکل‌های صنفی کشاورزی داریم و باید همه این واقعیت را بپذیریم که در وضعیت نگران کننده قرار داریم به طوری که در حوزه آب متوسط سالیانه کسری منابع و ذخایر استان 761 میلیون مترمکعب است.

 مومن پور تصریح کرد: بارندگی امسال مناسب بود اما میزان فعلی جبران کننده کسری منابع زیرزمینی و ذخایر سدها نیست و احتمال دارد تا در آینده نزدیک با کمبودهای سنگین مواجه شویم.

 این مقام مسئول اذعان کرد: بارش‌های تجمیعی از دی ماه 278 میلیمتر بود که بیشترین آن در مریوان و کمترین به قروه تعلق دارد اما به نسبت دراز مدت 2 درصد کاهش داشته و به نسبت سال گذشته 11 درصد افزایش نشان می‌دهد.

 وی در مورد وضعیت ذخیره سدها اعلام کرد: بخش بزرگی از ذخایر استراتژیک را از دست داده‌ایم به طوری که میزان آب ذخیره شده سدها به نسبت ظرفیت عبارتند از قشلاق 60درصد، زریوار 59 درصد، چراغ ویس 51 درصد، سورال 78 درصد، عباس آباد بانه 29 درصد، آزاد 38 درصد، شهید کاظمی 54 درصد و تلوار 90 درصد می‌باشد.

 معاون بهره برداری منابع آب شرکت آب منطقه‌ای کردستان افزود: برای جبران کمبود منابع سد قشلاق نیاز به انتقال آب از سد آزاد داریم که برای رسیدن به بهره برداری نیاز به 350 ملیارد تومان اعتبار دارد اما این را بدانید که منبع اصلی تامین آب شرب سنندج سد قشلاق است و تنها در زمان‌های اظطراری میذتوان از سد آزاد استفاده کرد زیرا هزینه برق پمپاژ و انتقال بسیار بالاست.

 مدیر امور سرمایه‌گذاری جهادکشاورزی کردستان خواستار تامین منابع تسهیلاتی طرح‌های تولید و فرآوری شد و گفت: منابع اعتباری و تسهیلاتی نقش خون در رگهای بدن را بازی می‌کند و کردستان به علت داشتن منابع و استعدادهای فراوانی شایسته توجه بیشتر در این زمینه است که در حال حاضر میزان تسهیلات اعطائی متناسب با ظرفیت‌های استان نیست.

 سید حامد احمدی افزود: کشاورزی محور توسعه کردستان است و توجه به آن موجب رونق بخشی به سایر حوزه‌های اقتصادی داخل و خارج از استان خواهد شد..

 وی اعلام کرد: امسال 1 هزار و 147 میلیارد تومان از محل منابع تکلیفی به طرح‌های کشاورزی پرداخت شد، علاوه بر این 16 میلیارد تومان کمک بلاعوض مرتبط با آبیاری تحت فشار، 113 میلیارد تومان تسهیلات مکانیزاسیون، بیش از 15 میلیارد تومان  تسهیلات اشتغال پایدار روستایی، 1/1 میلیارد کمک فنی و اعتباری، 87 میلیارد تومان تامین بذر، 50 میلیارد کشاورز کارت، 9 میلیارد دامدار کارت و 748 میلیارد از محل منابع داخلی بانکها پرداخت شده است.

 احمدی در خصوص اعتبارات پرداختی از محل قانون هدفمند سازی یارانه‌ها اظهار کرد: امسال 32 هزار میلیارد تومان اعتبار برای حمایت از تولید در نظر گرفته شد که سهم بخش کشاورزی 8 هزار میلیارد تومان بود که بر اساس نرخ بیکاری به استانها تعلق می‌گرفت که با لحاظ نمودن این شاخص سهم کردستان 500 میلیارد تومان بود اما به علت اعمال شاخص میزان تولید ناخالص، سهم استان به 300 میلیارد تومان کاهش یافت که این رقم هم تا کنون تخصیص 100 درصدی نیافته است.

 وی در ادامه خاطر نشان کرد: روش تقسیم منابع اعتباری به صورت 30 درصد سرمایه در گردش و 70 درصد سرمایه‌ای است که تا کنون 224 میلیارد تومان آن تخصیص یافته که شامل 160 طرح سرمایه‌ای با 219 میلیارد و 238 طرح سرمایه در گردش به مبلغ 90 میلیارد به بانک کشاورزی معرفی شده است.

 وی اعلام کرد: سهم استان از منابع صندوق کارآفرینی امید 27 میلیارد تومان بود که تا پایان بهمن ماه 24 میلیارد آن پرداخت شده است.

 رئیس اداره مدیریت بحران جهاد کشاورزی کردستان با تاکید بر ضرورت حمایت از خسارت دیدگان گفت: امسال سالی ویژه در خسارات به بخش کشاورزی بود زیرا در طول تاریخ کم نظیر بود به طوری که در حوزه زراعت گندم بالغ بر 680 هزار تن کاهش تولید با 3 هزار و 600 میلیارد تومان زیان مالی و در زمینه تولید علوفه هم 1 میلیون و 100 هزار تن کاهش تولید داشتیم که آسیبی بزرگ به بخش دامداری استان بود.

 پوریا شهسواری افزود: مجموع خسارات وارد شده به استان 6 هزار و 700 میلیارد تومان برآورد شد که دولت در 3 بخش تامین آب اظطراری، نهادهها و بذر 1 هزار و 500 میلیارد تومان در بخش‌های تامین آب کشاورزی اظطراری مثل بازسازی قنوات و کاریز با 10 میلیارد تومان اعتبار که 8 میلیارد آن تخصیص یافته و در انتظار 2 میلیارد دیگر هستیم.

 وی اعلام کرد: بر اساس بند «خ» قانون بودجه 3 هزار میلیارد تومان تسهیلات مشروط به اعتبارات منابع داخلی بانکها با سود 4 درصد اختصاص یافت که بانکها به علت نداشتن منابع از انجام آن سرباز زدند که دولت پس از تقبل تفاوت سود بانکها را قانع به پرداخت کرد که سهم استان از این محل 241 میلیارد بود.

 رئیس صندوق بیمه محصولات کشاورزی کردستان با اشاره به حمایت بی دریغ صندوق بیمه محصولات کشاورزی از زارعان خسارت دیده گفت: ماده 33 بند «خ» قانون بودجه کشور کمک بزرگی به خسارت دیدگان بود و نباید امهال را با تمدید اشتباه بگیریم که در سوابق قبلی افراد لحاظ نمی‌گردد بر این اساس همه افرادی هم که قبلا از این تسهیلات استفاده کرده بودند توانستند مجددا از این بند استفاده کنند.

 اسماعیل حیدری افزود: ورود ستاد اجرایی فرمان حضرت امام به حوزه بیمه محصولات کشاورزی یکی از تغییرات کیفی و مثمر ثمر این حوزه بود که توانست مشکلات بسیاری از کشاورزان استان را حل کند.

 وی اعلام کرد: امسال 1 میلیون و 896 هزار قطعه آبزیان، 1 هکتار تنه درختان، 148 هزار و 443 راس دام، 22 میلیون و 924 هزار و 985 قطعه طیور، 1 هزار و 149 هکتار محصولات باغی و 327 هزار و 395 هکتار محصولات زراعی بیمه شده‌اند.

 حیدری میزان غرامت پرداخت شده چنین برشمرد: 3 میلیارد و 542 میلیون و 550 هزار ریال به بخش آبزیان، 73 میلیارد و 311 میلیون و 161 هزار و 574 ریال به بخش دام، 33 میلیارد و 219 میلیون و 224 هزار و 849 ریال به بخش طیور، 40 میلیارد و 190 میلیون و 736 هزار و 377 ریال به بخش محصولات باغی و 1 هزار و 90 میلیارد و 332 میلیون و 817 هزار ریال به بخش زراعت پرداخت شد که در مجموع رقمی معادل 1 هزار و 240 میلیارد و 596 میلیون و 489 هزار و 809 ریال است.

 وی میزان استقبال از بیمه باغی را بسیار پایین ذکر کرد و خواستار تدوین و اجرای تمهیدات تشویقی برای افزایش انگیزه باغداران شد.

 رئیس صندوق کارآفرینی امید کردستان ضمن اعلام آمادگی این نهاد برای همکاری با کسب و کارهای کوچک گفت: صندوق کارآفرینی امید یک نهاد تخصصی در حوزه کسب و کارهای کوچک است و عرصه کشاورزی را به عنوان حوزه‌ای گسترده می-نگرد و همه درخواست‌های دارای توجیه را پاسخ می‌دهد و حتی وارد زمینه‌هایی شده که قبلا مورد حمایت نبوده از جمله پرورش اسب و تولید ابزار و یراق سواری زیرا دارای بازار وسیعی در خارج از ایران است و می‌توان از آن به عنوان یک هدف صادراتی استفاده کرد.

 شهریار رحیمی افزود: نگاه به شرایط موجود بیانگر این است که نهادهای متولی حوزه کشاورزی یا تولید را محور برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری قرار داده‌اند یا افراد، که این موضوع دارای ایراد بزرگی است و باید برنامه‌ها را به سمت بازار محوری ببریم و تولیدات اشباع شده را از مدار حمایت حذف نمایند تا تولید کنندگان فعلی آسیب نبینند.

 وی تصریح کرد: یکی از ایرادات موجود نبود آموزش مهارت حضور در بازار است و همه توان و امکانات را در اختیار آموزش تولید قرار داده‌اند، واقعا جای ایراد دارد که تا کنون حوزه «IT» وارد عرصه کشاورزی نشده است.

 رحیمی با اشاره به افزایش عملکرد حمایتی این صندوق از کسب و کارهای کوچک اظهار کرد: سال گذشته مجموع تسهیلات پرداخت شده صندوق 31 میلیارد تومان بود اما امسال در هفت ماه گذشته این رقم به 65 میلیارد تومان رسیده است و 64 درصد پرداخت‌های ما تعلق به بخش کشاورزی داشت.

 وی اعلام کرد: صندوق دارد به سمت حمایت از فرآوری‌های نوین در حوزه توت فرنگی و سیب زمینی می‌رود و از همه متقاضیان این حوزه می‌خواهد تا طرح‌های خود را به این نهاد بیاورند تا با شرایط ویژه از آنها حمایت شود و محصولات از حالت خام خوری و انبارداری خارج و تبدیل به مواد غذایی بازار پسند شود.

 نماینده خانه کشاورز شهرستان قروه انتقاد از برنامه‌ریزی متولیان را نقطه شروع سخنان خود قرار داد و گفت: یکی از مشکلات موجود بی توجهی به الگوی کشت است و ضرورت دارد تا تمام برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات این حوزه تغییر کرده و با استفاده از الگوهای موفق دنیا در این زمینه حرکت کنیم زیرا برنامه‌های فعلی نتوانسته نظر مردم را جلب کند.

 محمد طالب نیا افزود: برنامه امهال وام‌های حوزه کشاورزی باید همه فعالیت‌ها را شامل شود زیرا برخی از مشاغل این حوزه مانند بوجاری بذر و صنایع تبدیلی در این مدار قرار ندارند و تا این موضوع مورد توجه قرار نگیرد برنامه‌ها به نتیجه مورد نظر نمی-رسد زیرا یک زنجیره به هم پیوسته است.

 وی خاطر نشان کرد: کارشناسان بانک و بیمه در زمان برآورد خسارات وارد شده به باغات آن قدر اهمال به خرج می‌دهند که زمان واقعی «تشخیص» از دست می‌رود و برآوردها به کمترین سطح واقعی می‌رسد، این امر سبب کاهش رویگردانی باغداران از بیمه محصولات کشاورزی شده است.

 طالب نیا فعال سازی تعاونی‌های کشاورزی را بهترین راه ایجاد انسجام و سازمان یافتگی پیگیری‌ها معرفی کرد.

 نماینده تولید کنندگان حوزه ماکیان کردستان خواستار تجدید نظر در قانون امهال وامها شد و گفت: در حال حاضر امهال وام مختص مشتریان بد حساب است و تمهیداتی برای مشتریان خوش حساب اندیشیده نشده و باید برنامه حمایت از این افراد و واحدها هم اجرا گردد. بانکها در ابتدا اعلام کردند که واحدهای دارای اقساط سررسید یا معوق اگر 80 درصد از بدهی خود را به بانک بپردازند در مدت 72 ساعت به آنها بازپرداخت می‌شود اما با وصف گذشت 3 ماه از پرداخت هنوز واحدها موفق به بازدریافت نشده‌اند و این برای افرادی که با اعتماد به وعده بانک پول از دیگران قرض کرده‌اند تبدیل به مشکل بزرگی شده است.

 کمال مرصادی افزود: سخت گیری بانکها در زمان اخذ وثیقه باعث بروز مشکلات بزرگی برای متقاضیان شده است و اگر این روند تغییر نکند حوزه تولید استان آسیب‌های جدی می‌بیند.

 وی در ادامه اظهار کرد: عدم صدور سند برای واحدهای فعال در شهرکهای صنعتی یکی از مشکلات این واحدهاست و از همه متولیان امر خواستاریم تا در این راستا اقدامات عاجل انجام دهند تا این افراد بتوانند از این اسناد برای وثیقه گذاری استفاده کنند.

 نماینده نظام صنفی کارهای کشاورزی و منابع طبیعی قروه برخی از رفتارهای شرکت آب منطقه‌ای را داری ایرادات ساختاری دانست و گفت: جلو کشت مازاد را باید در ابتدای کار بگیرند نه اینکه بعد از انجام عملیات کشت اقدام به جریمه کشاورز کنند چون در هر صورت آب مصرف می‌شود و یا خشک شدن کشت سبب وارد شدن زیان به کشاورز می‌گردد.

 سید علی اشرف خالدیان افزود: زمانی شرکت آب منطقه‌ای کنتور هوشمند را بر روی چاهها نصب نموده و امکان برداشت اضافی را  از بهره بردار می‌گیرد دیگر نیازی نیست که مرتب مزارع را بازرسی کنند.

 وی با اشاره به وجود ایرادات جدی در توزیع تراکتور اذعان کرد: این موضوع را سامان دهی کنید زیرا مواردی مانند اجبار به اخذ پروانه نظام کشاورزی بانی بروز مشکلاتی برای متقاضیان شده است.

 نماینده کشاورزان شهرستان دهگلان هم ابتدای سخن را با انتقاد آغاز کرد و گفت: در زمان برداشت محصول سیب زمینی شهرستان دهگلان تبدیل به جولانگاه دلالانی می‌شود که به علت نبود مدیریت تولید و تجارت این محصول را با میل خود قیمت‌ها را تعیین می‌کنند و سود تمام زحمات کشاورزان وارد جیب این افراد می‌شود، بنابراین از همه متولیان خواستارم تا با اندیشیدن تمهیدات لازم دست دلال را جیب کشاورزی در آورده و مصرف کننده را هم از شر این افراد نجات دهند چون مطابق منافع خویش میزان عرضه و نرخ را تعیین می‌کنند.

 محمد سعید مفاخری در ادامه اظهار کرد: تامین آب کشاورزی دهگلان به عنوان قطب تولید گندم و سبی زمینی با ید اساس برنامه-ریزی‌های موفق دنیا مدیریت شود تا بتوان هم تولید، اشتغال و امنیت غذایی را تضمین کرد و هم منابع آب زیرزمینی را نجات داد، برنامه‌های فعلی جوابگو نیست زیرا اگر چنین نبود تا کنون مشاهداتی از موفقیت را می‌دیدیم.

 وی حضور سارقان در شهرستان دهگلان را مشکل بزرگ کشاورزان و روستاییان این شهرستان دانست و از مسئولین خواست تا برای حل این مشکل چاره اندیشی کنند.

 پیمان اسکندری افزود: مدیریت فعلی سازمان جهاد کشاورزی آمادگی کامل خود را برای همنکاری با کمیسیون‌های تخصصی اتاق بازرگانی اعلام می‌کند و حاضر به ارائه هر نوع همکاری هستیم.

 وی اظهار کرد: 25 سال است که انتقاد می‌کنیم و فریاد می‌زنیم اما با وصف هزینه زمان و اعتبارات هنوز مشکلات حل نشده است زیرا هم امور را به صورت کارشناسی مطرح نمی‌کنیم و هم برخی از ادارات به علت محدودیت قانونی جرات عمل به وعده ندارند که برای حل این مشکل نیاز به حمایت نهادهای نظارتی داریم.

 اسکندری تصریح کرد: ارگان‌های متولی صدور سند اراضی کشاورزی می‌گویند ما برای زمین‌های کمتر از 15 هکتار سند صادر نمی‌کنیم اما من بر این باورم که از هم اکنون برای همه زمین‌ها سند صادر کنیم و اجازه ندهیم اراضی بیش از این کوچک شوند.

 این مقام مسئول خواستار سامان‌دهی تعاونی‌های روستایی و کشاورزی و ایجاد تشکل برای توزیع آب منتقل شده از ذخایر سدهای استان به مناطق کشاورزی شد.

 منبع: ماهنامه کاسب