جای خالی هنر کردستان در موزه‌های معتبر جهان

در یکی از کانال‌های تلگرام، هر شهر را باتوجه به هنر آن شهر تحت عنوان «روز شهرهای ایران» معرفی می‌کنند که متأسفانه نام شهر هنرپرور سنندج در میان شهرهای معرفی شده نیست.

لذا بنده بنا بر وظیفه شهروندی حس وطن‌دوستی از طریق آی.دی معرفی شده برای ادمین کانال، با مسئول کانال تماس گرفتم؛ ایشان چون مولف کتابی با همین مضمون (معرفی هنر شهرهای ایران) هستند قول دادند که در کانال خود برای معرفی سنندج و دیدن اعضاء و مخاطبین کانال مطلب بنده را بازنشر کنند. چون صنایع دستی و میراث طبیعی کردستان زبان‌زد خاص و عام است! لذا با خودم گفتم که خوب است این موضوع و مطالبی که در آن کانال برای معرفی شهر سنندج منتشر شد را با خوانندگان تنها روزنامه خودمان (روژان) هم در میان بگذارم.

ایران یکی از برترین کشورهای دنیا از نظر تنوع صنایع دستی است.

۱٥ شهر و روستای ایران در شورای جهانی صنایع دستی به عنوان شهر جهانی انتخاب شده‌اند.

این صنایع دستی در سراسر دنیا شُهرت دارند و حتی به کشورهای خارجی صادر می‌شوند و به عنوان یکی از مهم‌ترین سوغات ایران شناخته می‌شوند.

۱- لالجین، شهر جهانی سفال

۲- تبریز، شهر جهانی فرش بافی

۳- مشهد، شهر جهانی سنگ‌های قیمتی

٤- سیرجان، شهر جهانی گلیم

٥- مریوان، شهر جهانی کلاش

٦- کلپورگان، شهر جهانی سفال دست‌ساز

۷- اصفهان، شهر خلاق صنایع دستی

۸- آباده، شهر جهانی منبت‌کاری

۹- خراشاد، روستای جهانی توبافی

۱۰- میبد، شهر جهانی زیلو

۱۱- قاسم‌آباد، شهر جهانی چادرشب بافی

۱۲- ملایر، شهر جهانی منبت‌کاری

۱۳- شیراز، شهر جهانی صنایع دستی

۱٤- زنجان، شهر جهانی ملیله

۱٥- خوی، شهر جهانی فرش طرح ماه

متأسفانه در متن فوق که همان متن منتشر شده در کانال مذکور است، نام شهر سنندج علی‌رغم هنرپرور بودن این شهر و حتی ثبت‌ جهانی آن به عنوان شهر خلاق موسیقی وجود ندارد!!! بنده مطلب زیر را برایشان فرستادم که منتشر کنند:

از زمان تاسیس شهر سنندج به ویژه از زمان امان الله خان والی بزرگ اردلان، این شهر در چند رشته هنری مانند: درب و پنجره شیشه رنگی (اروسی) و کتیبه شیشه رنگی دارای چنان اعتباری شد که با شهرهای اصفهان رقابت می‌کرد. آثار بازمانده این هنر مغفول مانده در چند عمارت سطح شهر سنندج مانند: عمارت‌های آصف دیوان، خسروآباد، مشیردیوان، وکیل و... موجود است. هنرهایی که در بالا به آنها اشاره شد در ابتدا توسط استادکاران اصفهانی به هنرمندان باذوق و زحمتکش کردستانی آموخته شد و بعدها این عزیزان پرچم‌دار این هنرها نه تنها در کردستان، بلکه حتی در غرب کشور شدند.

در هنر گِرەچینی سر درب منازل هم استادکاران سنندج حرف بسیار برای گفتن داشتند که از این میان می‌توان از استاد محمدکریم عزت‌پور و استاد نعمت‌الله نجار شیرین کار کردستانی، استاد عبدالله نجارباشی که هم گره‌چین بودند و هم نازک‌کار اشاره کرد. قدمت این هنر بیش از ۸۵ سال است و الان نیز برای نمونه بر سینه عمارتی در کوچه یمین لشکر سنندج می‌درخشد.

از هنرمندانی که در عرصه نازک‌کاری نام و هنرشان ماندگار شد می‌توان به استاد مجید نعمتیان و پسرانش، استاد رشید تقربی، استاد صدیق شریعتی، استاد علی‌اکبر بهزادیان، استاد علی مسطحی و استاد اقبال شباب، اشاره کرد که آوازه هنر هر کدام از این اساتید از مرزهای کشور هم فراتر رفته و دست‌ساخته‌های آنان حتی به موزه‌های بین‌المللی هم راه یافته و آثار این بزرگواران را می‌توان در موزه‌های معتبر دنیا مشاهده کرد.

در حال حاضر هم سنندج در ساخت شطرنج و تخته‌نرد زبانزد خاص و عام است اما متأسفانه بعضا نبود بودجه و کم‌کاری ارگان‌های متولی نظیر میراث فرهنگی، کمیته فرهنگی اتاق بازرگانی، معاونت فرهنگی شهرداری و...  مانع از گسترش و معرفی هنر کم نظیر و زیبای صنایع دستی چوبی هنرمندان سنندجی در جهان است.

عزیزانی که خوشبختانه تعدادشان هم کم نیست در این عرصه کار و فعالیت می‌کنند و در قبال آن روزی و معاش حلال تامین می‌کنند و باعث ماندگاری این هنر هم شده‌اند.

بنده به‌عنوان فردی که ٤٦ سال است در عرصه صنایع دستی فعالیت دارم و درد این قشر را خوب می‌دانم از مراجعی چون میراث فرهنگی و صنایع دستی و سایر مسئولان انتظار دارم که نسبت به هنرمندان احساس مسئولیت بیشتری بکنند چرا که حمایت نکردن این هنرها شاید به مرگ آنها بینجامد. هنرهایی که اگر در جایی مثل اروپا بودند، هنرمندان این رشته‌ها را روی سرشان می‌گذاشتند! باور کنید با اندکی حمایت  این هنرها می‌توانند هم اشتغال آفرین باشند و هم در شرایط کنونی که کشور دچار تحریم است برای کشور ارزآوری کنند چرا که همه چیزشان از ماده اولیه تا ادوات و لوازم گرفته و حتی دانش آن بومی و مال خودمان است؛ پس بیایید قدر آنها را بیشتر و بهتر بدانیم و آنها را حمایت کنیم تا این هنرمندان هم عامل افتخار، رونق و ایجاد اشتغال در سنندج و کردستان شوند کمااینکه در گذشته هم بوده‌اند.